Kırgız Türkçesi Akrabalık Terimlerinde Alt Anlamlılık (Hyponymy)

Authors : Oğuz Alparslan Çatal

Pages : 199-212

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1050066

View : 16 | Download : 24

Publication Date : 2022-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Dil ile kültür bir bütünün parçalarıdır. Bir milletin yaşam biçimi, kültürü ve dili etkiler. Akrabalık yoluyla güçlü bir toplum yapısının korunacağı düşüncesinden dolayı akrabalık ilişkilerine oldukça önem verilmiştir. Bunun sonucu olarak terimlerin zenginliği dile yansımıştır. Genelde Türk lehçeleri özelde Kırgız Türkçesi diğer dillerle karşılaştırıldığında akrabalık terimleri bakımından oldukça zengindir. Tarih boyunca göçebe-kabilecilik biçiminde yaşayan Kırgızlar, güçlü bir Sovyet-Rus etkisine rağmen akrabalık ilişkilerini koruyabilmişlerdir. Akrabalık ilişkilerinde büyük aile modeli esas aldığı için terimleri etkilemiştir. Bundan dolayı terim çeşitliği oldukça fazladır. Alt anlamlılık, genel olarak bir kelimenin anlam çerçevesi içinde incelenmesidir. Anlam ilişkileri düşey veya yatay biçimde ele alınan leksikal parçanın anlamı, diğer parçalarla bağlantılı bir şekilde bir bütün olarak ele alınır. Özel bir terimin genel terim içinde kapsanması incelenir. Bu çalışmada, Kırgızların akrabalık terminolojisi ve akrabalık ilişkileri alt anlamlılık bağlamında değerlendirilmekte ve topluma etkileri ele alınmaktadır.
Keywords : Alt Anlamlılık, Kırgız Türkçesi, Akrabalık Terimleri, Sözvarlığı