Maytrısimit’te Anlamsal / Sözlüksel Dil Ögelerinden Yabancı Adlar

Authors : Fidan DOĞRU

Pages : 257-280

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1184714

View : 177 | Download : 118

Publication Date : 2023-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Milletler, kültürünü buna bağlı olarak sosyolojisini, tarihini, psikolojisini, söz varlığını dil mekanizmasıyla gelecek kuşaklara aktarmaktadır. Türk tarihinde hem sahip oldukları yerleşim yaşam bilgisi hem de benimsemiş oldukları din ve öğretilerle Eski Uygurlar, birleştirici özellikleriyle geçmişten geleceğe bir kültür aktarıcısı rolündedirler. Eski Uygurların benimsediği dinlerden; ilişkide bulundukları devlet, millet, kavimlerden hareketle söz varlığındaki çeşitlenmeler oldukça fazladır. Eski Türkçe olarak adlandırılan döneme ait verilere bakıldığında, en fazla somut belgenin Eski Uygur Dönemi’ne ait olduğu görülmektedir. Bu somut belgelerden Budizm çevresinde yazılmış uyarlama bir eser olan Maytrısimit, o döneme ait ilk ve tek göstermeye bağlı edebî metindir. Kendinden sonra meydana getirilen farklı metinlerde de kültürel yansımaları görülmektedir. Anlam ve görev ögeleri bakımından pek çok söz varlığı unsurunu barındıran Maytrısimit, yabancı adların kullanımı bakımından da hacimli bir metindir. Bu çalışmada Maytrısimit adlı eserdeki 341 yabancı kökenli ad ele alınarak bu sözcüklerin sahip olduğu kavram alanı verilmiş, devamında sözcükler hakkında yapılan değerlendirmelerle ifadelerin içerdiği temel ve metaforik kullanımlar gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords : anlam ögeleri, eski uygurca, kültür aktarımı, Maytrisimit, Yabancı adlar,