±DXr Enklitiğinin Odaklayıcı İşlevi

Authors : İlhan İnce

Pages : 291-302

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1402445

View : 117 | Download : 63

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Bütün adayı bir kuş cıvıltısıdır alır (FSKAB, 83), Bir patırdıdır gidiyor (SK II, 549), İşte bir kazadır oldu (K, 156), Yine bir gülmedir tutturdular (KT, 95) gibi cümlelerde kullanılan ve bir kiplik işaretleyicisi olarak ele aldığımız ±DXr enklitiğinin “odaklayıcılık” işlevi üzerinde durulmaktadır. Odaklayıcı ±DXr enklitiği ilk defa 19. yüzyılda tanıklanır. Önceki çalışmalarda bu işlevdeki kullanımlarla ilgili olarak enklitiğin cümle kurduğu, özne veya nesne üzerine gelebildiği, bazı eylemlerle anlamsal yönden ilişki kurduğu ve eklendiği unsuru vurguladığı dile getirilmiştir. Bu makalede odaklayıcı işlevdeki ±DXr enklitiğinin bu tür kullanımları yapısal ve anlamsal yönden incelenmekte ve bu tür cümlelerde ±DXr enklitiğinden sonra gelen yüklemler ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır.
Keywords : klitik, odaklayıcılık, kiplik parçacığı, ±DXr, koşaç, ek eylem, enklitik