Özel Ad - Genel Ad Ayrımı Üzerine

Authors : Soner Akşehirli

Pages : 55-70

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1449455

View : 88 | Download : 76

Publication Date : 2024-11-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Dilin temel işlevi dil dışı dünyayı anlatmaktır ve bu sürecin temel bileşeni adlandırmadır. Dilbilgisi sistemini oluşturan ve adlandırma sürecinin araçları olan olan adlar, çeşitli ölçütlerle sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflamalardan biri olan özel ad – genel ayrımının, dilbilgisi kaynaklarında genellikle adların “varlıklara verilişlerine göre” yapıldığı belirtilmektedir. Bu çalışmada özel ve genel ad ayrımının, adlandırılan varlıklardan kaynaklanmadığı, dil ve dil dışı dünya arasındaki ilişkiyi kuran gönderim sürecinden kaynaklandığı belirtilmektedir. Buna göre ad türü sözcükler kullanılarak yapılan gönderimin iki türü bulunmaktadır: Eğer bir ad, ortak özellikleri nedeniyle zihinsel olarak bir araya gelmiş varlıkların olduğu bir kümeyi adlandırıyorsa genel ad, bu kümenin elemanlarından birini küme adının dışında bir adla adlandırıyorsa özel addır. Ad türü sözcüklerin tümü genel ve özel ad olarak kullanılabilir. Aradaki farkı belirleyen şey, adlarla yapılan gönderimin türüdür. Gerçek dünyadaki varlıklara gönderim yapmak, sadece özel adlarla ya da genel adların belirli dilbilgisel koşulları sağlamasıyla mümkündür. Genel adlar temelde bir tür soyutlama örneği olarak zihinsel birer varlık olan kümelerle gönderim ilişkisi içindedir. Yani, özel ve genel ad ayrımı, dil sisteminin doğasının bir örneği olarak matematiksel bir temele dayanmaktadır.
Keywords : adlar, özel adlar, genel adlar, gönderim