Usul-i Cedit Eğitim ve Selim Sabit’in Elifba Risalesi

Authors : Selçuk TÜRKYILMAZ

Pages : 127-139

Doi:10.30767/diledeara.417852

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2018-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadilde okuma yazma öğretimi son dönem Osmanlı eğitim tarihinin en önemli meselelerinden biridir. Arapça, Latince ve İbranice din dili olmaları bakımından Müslüman, Hıristiyan ve Yahudiler arasında birinci derece önem arz etmiştir. Martin Luther, İncil’i Almancaya tercüme ettikten sonra Almanlar kendi dillerini fark etmeye başladılar ve zamanla anadilde okuma yazma öğretimi Kuzey Avrupa ülkelerinde kurumsallaştı. Osmanlı sahasında modern okulların açılmasıyla anadilde okuma yazma öğretiminin önemi fark edildi. Lakin bu alanda bir eğitim sistemi geliştirmek mümkün olmadı. Bu açıdan Selim Sabit’in Elifba Risalesi adlı kitabı, eğitimde yenileşme tarihinde eşsiz bir yere sahiptir. 1838’de kaleme alınan Maarif-i Umumiye Layihası’nda dile getirilen fikirlerden biri ana dilde okuma ve yazmanın kolaylaştırılmasıydı. Bu fikir 1838’de dile getirildi fakat okuma yazma öğretimindeki zorluğu ortadan kaldıracak ilk eser ancak 1858’de yayımlanabildi. Mehmet Rüştü’nün Nuhbetü’l-Etfal’i ise ana dilde okuma yazma öğretimini kolaylaştıran ilk eser olma ayrıcalığına sahiptir. Bu alanda yayımlanmış ikinci eser Selim Sabit’in Elifba Risalesi’dir. Bu makalede Elifba Risalesi, sahip olduğu nitelikler ve eğitim tarihimizdeki yeri açısından ele alınmaktadır.
Keywords : Usul i cedit, eğitimde yenileşme, Nuhbetül Etfal, Elifba Risalesi