Dini Bilgiye Dijital Erişimin Bireysel ve Toplumsal Yansımaları

Authors : Hasan Kafalı

Pages : 74-99

View : 31 | Download : 26

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Din ile ilgili sosyal bilimler ekseninde yapılan tanımlarda öne çıkan başlıca özellikler insan ve toplum hayatını organize etmesi, dünyayı bireyler için daha baş edilebilir ve yaşanabilir kılmasıdır. Bu temalarla öne çıkan din insanlık tarihinde her daim görülmüştür. Bu açılardan dinin birey ve toplum hayatının etkililiği, verimliliği ve sürdürülebilirliği için yeri doldurulamaz bir kurum olduğu gerçeğine ulaşılır. Öte yandan teknolojinin çok hızlı ilerlemesi ile dijitalleşme adı verilen yeni bir eşik insanoğlunun önünde durmaktadır. Dijitalleşme süreci, eğitimden eğlenceye, iletişimden alışkanlıklara her şeye yeni bir format getirdiği gibi mutlaka dinî hayata ve din hizmetlerine de yeni boyutlar kazandıracaktır. Bu boyutların en çok etki edeceği alan dinî bilgi alanı olarak öne çıkar. Çünkü dijitalleşme en çok bilgiye erişimi kolaylaştırmakta ve hızlandırmaktadır. Diğer taraftan din sadece bilgi boyutundan ibaret bir kurum değildir. O, hayatın her alanını şamildir. Dinin tam anlamıyla verimli olabilmesi için ibadet, ahlak, inanç ve duygu boyutlarının da gereğince uygulanması gerekir. Çalışma, bireysel ve toplumsal alanlarda dijitalleşmenin bilgi üzerinde yoğunlaşan tek boyutluluğu ile dinin ve hayatın çok boyutluluğu arasındaki uyum, kapsam, çatışma alanları ve fırsatları konu edinmektedir. Bu konulardaki problem ve imkanları gündeme getirmektedir. Dijital dünyada dinin görünümlerine dair teorik yaklaşımlar ele alındıktan sonra dijital dinî bilginin değer ve yaşam tarzları üzerinden bireysel ve toplumsal yaşama yansımaları değerlendirilmektedir. Kimlik ve karakter inşası sürecinde örneklikler bağlamında süreç ele alınmakta, yabancılaşma, sığlaşma, entropi gibi gündelik hayat sosyolojisi terimleri üzerinden ilerlenmektedir. Son aşamada ise birtakım öneriler ile ortaya konan problemin çözümüne katkı sunulmaya çalışılmaktadır. Çalışmada literatür taraması, betimleme ve yordama yöntemleri karma olarak kullanılmaktadır.
Keywords : Din Sosyolojisi, Dijitalleşme, Teoriler, Sürdürülebilirlik, Dini Bilgi