ESKİ İRANDA DİNLER VE DİNSEL İNANIŞLAR-I

Authors : Nimet YILDIRIM

Pages : 5-32

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2010-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İran‟da dinle ilk olarak Aryalar döneminde karşılaşılır. Aryalar, İran ve Hint bölgelerine yerleştikten sonra büyük kültürler, medeniyetler, sosyal ve siyasî düzenler kurdular ve tarihe büyük dinler bağışladılar. Hint‟te “Veda” ve “Buda” dinleri; İran‟da, “Mitra”, “Zerdüşt”, “Mani”, “Mazdek” dinleri Aryalardan kalmıştır. İranlıların büyük tanrılarından biri yüce gök tanrısıdır. İran dillerinde bu ilk gök tanrının adının ne olduğu bilinmemektedir. Avesta‟da karşımıza çıkan ve Zerdüşt‟ün dinsel devriminin merkezine yerleştirerek değiştirmeye çalıştığı tanrı, “Bilge Efendi” ve “Her şeyi bilen” anlamlarındaki “Ahura Mazda” adını taşıyordu. Aryalar tarih öncesi devirlerde çok çeşitli ve birbirinden farklı tanrılara taparlardı. Zerdüşt öncesi devirlerde Arya ırkı tek tanrı inancına sahip değildi. Ancak tarihsel çağlarla birlikte Zerdüşt inanışının da gelmesiyle inanışları tek tanrı inancına dönüşmüştür. Sasanî egemenliğinden önce de İran halkları arasında yaygın olarak taraftar bulmuş olan Zerdüşt inanışı, bu hanedan zamanında da yaygınlaşmasını sürdürdü. Zerdüştîlik, Sasanîler döneminin resmî dinidir. Bu hanedanın hükümdarları ta başlangıçtan itibaren Zerdüşt inanışının desteğiyle yönetimlerini sürdürmüşlerdir
Keywords : Eski İran, Eski İran dinleri, Mazdeizm, Aryalar, Arya dinleri