OSMANLI TOPRAKLARINDA YAZILMIŞ BİR MAHZENÜ’L ESRAR NAZİRESİ: ŞEMSÎ-İ BAĞDÂDÎ’NİN MANZAR-İ EBRÂR MESNEVÎSİ

Authors : Seyhan Karakütük

Pages : 26-47

View : 30 | Download : 33

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Nizâmî-i Gencevî, Fars edebiyatında hamse yazma geleneğinin öncüsü olarak kabul edilir. Şairin Penc Genc isimli hamsesini oluşturan eserler, yazıldığı coğrafyanın dışında da oldukça ilgi görmüş, hamseyi oluşturan mesnevilerin tümüne birçok nazire yazılmıştır. Bu hamseyi oluşturan mesnevilerden ilki olan Mahzenü’l esrâr, şairler tarafından adeta ulaşılması gereken bir mertebe olarak görülmüş ve bu esere nazire yazmak neredeyse bir gelenek halini almıştır. Osmanlı topraklarında da birçok şairin ilgisini çeken bu esere hem Türkçe hem Farsça nazireler yazılmıştır. X/ XVI. yüzyılda, Osmanlı hâkimiyeti altında bulunan Bağdat’ta yaşayan Şemsî-i Bağdâdî de, Mahzenü’l esrâr’a nazire yazan o şairlerden biridir. Bu çalışmada Şemsî-i Bağdâdî’nin, Nizâmî’nin Mahzenü’l esrâr adlı eserine nazire olarak kaleme aldığı Manzar-i ebrâr mesnevisi incelenmiş ve çeşitli açılardan Mahzenü’l esrâr ile benzerlik ve farklılıkları ortaya koyulmaya gayret edilmiştir.
Keywords : Nazire, Nizâmî, Şemsî, Mahzenü\'l esrâr, Manzar i ebrâr