HAKEMLİ YAZILAR/REFEREED ARTICALS BAŞHOCA İSHAK EFENDİ VE MECMU‘A-YI ‘ULÛM-I RİYÂZIYE

Authors : Cem Tezer

Pages : 67-106

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2012-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Islahatçı Osmanlı hükümdarlarının arasında belki de en nafi z ve en tesirlisi olan II. Mahmud, devletin henüz emekleme safhasında bulunan mühendishanelerindeki talebe için Türkçe ders kitapları yazılmasını bizzat teşvik etmiştir. Başhoca İshak Efendi’nin kaleme aldığı Mecmua-yı ‘Ulûm-ı Riyazıye bu eserler cümlesinden bulunup, ağırlıklı olarak işlediği diferansiyel ve integral hesap dışında trigonometri, koni kesitleri, mekanik ve astronomi bahislerini de ele alan, yer yer optik, biyoloji ve kimya sahalarına da zevkle okunur makalelerle giriş yapan dört ciltlik bir eserdir. Eldeki makale, II. Mahmud’un romantik ve muhataralı saltanatının mühim şahitlerinden olan bu metnin ilmi muhteva ve öğreticilik vasfını münakaşaya açmak gayretindedir
Keywords : Başhoca İshak Efendi, Osmanlı matematiği, matematik tarihi