Bilimsellik Ölçütü olarak “Açıklamanın” Doğası

Authors : S Ertan TAĞMAN

Pages : 167-186

View : 13 | Download : 26

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilim felsefesi çalışmalarının özünde bilimin doğasına ilişkin incelemeler yapma arzusunun olduğu söylenebilir. Bilimin başarıları ve bilimsel çalışmaların sonuçlarının çağdaş yaşamın karakterini önemli ölçüde etkilemesi, bilimin doğasına ilişkin çalışmaların en önemli nedenleridir. Bununla beraber genellikle filozofların bilimde ilgilendikleri şey üç şekilde ortaya çıkar: Birincisi; dünyanın bilimsel tasvirine ilişkin yeterliğin belirlenmesi ki buradaki amaç kendini duyulara ve basit zihinlere sunduğu biçimle, bu tasvirin uyuşup uyuşmadığını görmek ve sınırların nereye uzanabildiği keşfetmektir. İkincisi; çeşitli bilimler içinde yer alan özel kavramların araştırılması ve tek tek kuramların analizi ile ilgilidir. Üçüncüsü bilim insanlarının eserlerinde fazla kullanılmayan kavramların analizlerini içermektedir. Bilimin doğasına ilişkin birbirinden farklı bu yaklaşımlarda bir ortak nokta arandığında, karşılaşılacak olan “bilimsel açıklama” kavramının bizzat kendisi olacaktır. “Bilimsel Açıklama”nın doğasına ilişkin araştırmanın da temel iki nedeni olduğu söylenebilir: insert ignore into journalissuearticles values(1); Açıklamalardan, evrenin nasıl işlediğini bilmemizi ve bu işleyişi bilmenin de çevremizi kendi amaçlarımıza ulaştıracak şekilde manipüle etme gücü sağladığına ilişkin beklenti. insert ignore into journalissuearticles values(2); Hedeflerimizi gerçekleştirmek için gerekli araçların sağlanması noktasında tatmin edici açıklamalar üretmenin en iyi yolunun “bilim” olduğuna dair düşünce. Bu bağlamda bilimsel bilginin ne olduğu değil bilimsel açıklamanın ne olduğu önem kazanmaktadır. Bilimsel açıklama üzerine yapılan bu vurgu, onu bilimsel ilerleme için yeterli bir ölçüt haline getirir
Keywords : Açıklamanın Doğası, Bilimsellik Ölçütü, Açıklama Türleri