Aristoteles ile Kemalüddin Demirî’nin Zooloji Eserlerinin Karşılaştırılması

Authors : Harun ÇAKAN

Pages : 119-135

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede biyolojinin kurucusu olarak da ifade edilen Aristoteles’in zooloji çalışmaları arasında bulunan Hayvanların Tarihi Hakkında, Hayvanların Kısımları Üzerine, Hayvanların Üremeleri Üzerine ve Ruh Üzerine başlıklı eserleri ile Kemalüddin Demirî’nin Hayâtü’l-Hayevân başlıklı eseri karşılaştırılacaktır. Bu karşılaştırma eser, bunların içerikleri, yöntemleri ve görüşleri üzerinden yapılmıştır.             Bu amaçla ilk önce Aristoteles zoolojisi temel kuramları, yöntemi ve eserleri açısından incelenmiştir. Ardından İslam Uygarlığı’nda zooloji başlığı altında burada kabul görmüş olan temel kuramlar ve bilginlerin yöntemleri değerlendirilmiştir. Sonrasında ise Demirî’nin konumunu daha iyi belirleyebilmek için önemli İslam zoologlarına değinilmiştir. Son olarak da Demirî ve eseri incelenmiştir.              Aristoteles ve Demirî’nin zooloji eserleri ve hayvanlara bakışları incelendikten sonra ise karşılaştırma yapılmıştır.             Yapılan çalışmanın sonucunda ise Demirî’nin Hayâtü’l-Hayevân’ının ve genel olarak İslam zoolojisinin olgunluk ve yaratıcılık açısından Aristoteles zoolojisinden daha zayıf kaldığı anlaşılmıştır. Aristoteles’in anlayışının ve eserlerinin belirli bir kuramsal çerçeveyle canlılığa ilişkin olayları anlamlandırma ve açıklama amacına sahip bir zooloji yaklaşımı olarak görülürken İslam bilginlerinin eserlerinin betimleme amacı taşıyan ansiklopedi nitelikli eserler olduğu anlaşılmıştır.    
Keywords : Zooloji Tarihi, Aristoteles, Demirî, Hayâtül Hayevân, İslam Zoolojisi