Platon Sanata Neden Sansür Uyguladı?

Authors : Feryal Şimal GÜNEŞ

Pages : 71-87

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Platon sanatı bazı diyaloglarında kesitler halinde ele alır. Bu kesitlerde sanatın neliğinden ziyade daha çok onun sosyal ve siyasal işlevlerini konu edinir ve bu konularda sanata karşı büyük eleştiriler yöneltir. Peki bu eleştirilerin sebebi nedir? Çalışmada bu soruya yanıt verilmeye çalışılmıştır. Bu yanıt kapsamında öncelikle ele alınacak konu, Antik Yunan’daki sanat algısı ile modern dünyanın sanat algısının ne derece benzer olup olmadığıdır. Bu benzerlik ve farklılıklar, Platon’un sanat anlayışına çağının gözüyle bakılmasını ve dolayısıyla onun düşüncelerinin daha doğru bir biçimde gözden geçirilmesini sağlamaktadır. Ardından bu bağlamda sanat dünyasında uzun süre etkili olan ve Platon’un sanat anlayışının temelini oluşturan mimesis ve poiesis kuramları incelenmiştir. Platon tüm eleştirilerine rağmen şüphesiz ki sanatı değersiz bir alan olarak görmüyordu. Aksine sanatın değeri büyüktü. Onun bu denli değerli olmasının sebebi sosyal ve siyasal işlevlerinin insan üzerindeki azımsanamaz etkisidir. Dolayısıyla bu durum onu kontrol altına alınması gereken bir alan haline getirmektedir. Bu sebeple o, “Devlet”inde bu alana sansür uygular. Çalışmada onun sanata karşı tüm eleştirileri ve uyguladığı sansürün nedenleri incelenmiştir.
Keywords : Platon, Sanat, Antik Yunan, Techne, Mimesis, Poiesis,