Kant Ahlakının Maksimler Aracılığıyla Normatif İçeriği

Authors : Sibel KİBAR, Nurevşan MARŞ

Pages : 34-55

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2023-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, ahlak kuramları arasında başat yeri olan Kant ahlakının biçimsel olmaktan ziyade normatif olduğunu ortaya koymaktır. Kant, ahlak yasasını oluşturan ödevleri göstermek isterken öznel ilkelerden yani maksimlerden yola çıkar ve bu maksimlerin kendi kendileriyle çeliştiğini göstererek, maksimlerin tersinin ödev olduğu sonucuna varır. Kant’ın ahlak felsefesini anlatmakta başvurduğu öznel ilke örnekleri, içeriğe dair model oluşturmaktadır. Kant, bu öznel ilkelerin nesnelleştirilerek ahlak yasası olup olamayacağına dair değerlendirilmesi sonucunda, zorunlu ilkeler türetileceğini göstermektedir. Kant ödev ahlakının biçimsel bir ahlak olduğunu iddia etmektedir; ona göre, ahlak felsefesi içeriksel hiçbir öğeyi içerisinde barındırmamalı ve ahlak yalnızca akıldan ve aklın idelerinden türetilmelidir. Oysa Kant’ın ahlaki maksimler ilişkin vermiş olduğu örnekler ve türettiği ilkeler kesin, kati içerikler sunmaktadır çünkü Kant’a göre, aynı akıl yürütmeyle, aynı ahlaki ölçütlerle aksi sonuçlara varmak mümkün değildir. Bu da Kant’ın bu ödevleri ahlak yasası olarak buyurduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, Kant ahlakı, Kant’ın kendisinin iddia ettiği gibi biçimsel değil, kural koyucu, normatif bir ahlak felsefesidir.
Keywords : Kant, Ahlak, Ödev, Maksim, Formel Ahlak, Normatif Ahlak