CoB Ön Alaşımlarının Alüminotermik Redüksiyon Yöntemiyle Üretilmesi ve Termokimyasal Modellenmesi

Authors : Ahmet TURAN, Mehmet BUĞDAYCI

Pages : 436-447

Doi:10.31202/ecjse.652028

View : 13 | Download : 3

Publication Date : 2020-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada CoB ön alaşımlarının metalotermik insert ignore into journalissuearticles values(alüminotermik); redüksiyon yöntemi ile üretim parametrelerinin belirlenmesi üzerine çalışılmıştır. Çalışmada redüktan olarak aluminyum kullanılmış ve redüktan stokiyometrisindeki değişimin ürünler üzerindeki etkisi incelenmiştir. Redüksiyon sistemi FactSage 7.1 programıyla termokimyasal olarak modellenmiş, deneysel sonuçlar ile tutarlı bulgulara ulaşılmıştır. Deneysel çalışmalar sonunda elde edilen ürünler, X-ışınları difraksiyon spektrometrisi insert ignore into journalissuearticles values(XRD);, optik mikroskobi, taramalı elektron mikroskobisi insert ignore into journalissuearticles values(SEM-EDS); ve mikro-vickers sertlik ölçüm yöntemleri ile karakterize edilmiştir. Karakterizasyon sonuçları incelendiğinde metal oluşum miktarının artan aluminyum stokiyometrisi ile yükseldiği gözlenirken, hedef alaşıma en yakın kompozisyonun Al stokiyometrisinin en düşük olduğu %100’lük oranda elde edildiği görülmüştür. Ürünlerin sertlik değişimi incelendiğinde, hedef alaşıma en yakın kompozisyonda olan %100 stokiyometrik aluminyum içeren deneyde 950 HV1’lik değer ile en yüksek sertliğe ulaşıldığı belirlenmiş, yapıya giren Co-Al fazının alaşımın sertlik değerini olumsuz etkilediği görülmüştür. Optik mikroskop incelemeleri sonucunda açık ve koyu renkten oluşan iki faz görülmüş, koyu renkli fazın Co-Al bileşiminden oluşan yapı olduğu sonucuna varılmıştır. Artan Al miktarıyla koyu renkli bu fazın miktarının da arttığı görülmüş, gerek kompozisyondaki farklılıkların, gerekse sertlikteki düşüşlerin bu sebeple oluştuğu düşünülmektedir. Termokimyasal incelemeler ve deneysel çalışmalar sonucunda bu alaşımın alüminotermik redüksiyon ile üretilebileceği ve yapılabilecek ilaveler ile istenilen kompozisyonda alaşım üretiminin mümkün olabileceği sonucuna varılmıştır. Gerçekleştirilen literatür taramasında CoB alaşımlarının alüminotermik olarak üretimine ilişkin çalışma bulunmamış ve bu çalışmanın ilgili ön alaşımın metalotermik üretimi üzerine gelecek çalışmalara yön gösterici olacağı kanaati oluşmuştur.
Keywords : CoB, Metalotermik redüksiyon, Pirometalurji