Yağışların Mevsimsel Değişimlerinin Eğilim Analiz Yöntemleri İle Araştırılması: Bingöl İli Örneği

Authors : Ufuk YÜKSELER, Ömerul Faruk DURSUN, Sadık ALASHAN

Pages : 45-59

Doi:10.31202/ecjse.769918

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2021-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İklimlerde meydana gelen ve gelmesi muhtemel değişimleri incelemek için pek çok bilimsel çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmalar, geçmişte meydana gelen değişimlerin istatistiksel çözümlemelerinin yapılması ve gelecekte yaşanabilecek değişimlerin tahmin edilmesi aşamalarından oluşmaktadır. Üretilen tahmin senaryoları arasında eğilim analiz yöntemleri önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada, Bingöl ili sınırları içinde bulunan yağış gözlem istasyonlarına ait 1960-2017 yılları arasındaki ölçülmüş değerler, yıllık ve mevsimsel dönemlerde Mann-Kendall insert ignore into journalissuearticles values(MK); ve Şen yenilikçi yönelim çözümleme insert ignore into journalissuearticles values(Şen-YYÇ); yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Sonuçlar, yıllık ölçekte bazı istasyonların toplam yağış değerlerinde istatistiki olarak anlamlı düzeyde azalan eğilimler olduğunu göstermiştir. Mevsimsel değişimler incelendiğinde ise istasyonların lokasyonları ve mevsimler arasında farklı eğilim durumları ortaya çıktığı görülmüştür. Özellikle Şen-YYÇ yöntemindeki bulgular birçok toplam yağış verisinde anlamlı düzeyde değişimler sergilemektedir. Bu bulgulara göre, yıllık toplam yağışlarda 0-2 mm/yıl arasında hesaplanan azalan eğilimler belirlenmiş ve bu sonuçlar Mann-Kendall test sonuçları tarafından da desteklenmiştir. Ayrıca mevsimsel test bulguları incelendiğinde, bazı istasyonlara ait değerlerde mevsimsel bir geçişin olduğu da belirlenmiştir.
Keywords : iklim değişikliği, yağış, mevsimsel eğilim analizi, şen yyç, mann kendall