Karınca Kolonisi Algoritmasının Gerçek Hayat Kapasiteli Araç Rotalama Problemi İçin Uygulanması

Authors : Buğra Davut DAŞKIN, Kadir BÜYÜKÖZKAN

Pages : 1466-1483

Doi:10.31202/ecjse.1135814

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’nin Kayseri ilinde faaliyet gösteren bir lojistik firmasının gerçek verileri kullanılarak, firmanın karşı karşıya kaldığı homojen kapasiteli çok araçlı araç rotalama problemi ele alınmıştır. Firma Kayseri’de bulunan depodan, 50 farklı konumda bulunan talep noktalarının siparişlerini haftalık periyotlar ile karşılayacak sevkiyat rotasını, elde bulunan araç sayısını aşmadan, minimum maliyet ile elde etmek istemektedir. Problemin çözümü için literatürde yer alan lineer matematiksel model OpenSolver yazılımı ile üzerinde kodlanmıştır. Matematiksel model 10, 15 ve 20 talep noktalı küçük alt problemler için optimum çözüm elde edebilmiştir. 50 talep noktalı gerçek problem için Karınca kolonisi metasezgiseli kodlanmıştır. Metasezgisel modelin kodlanmasında Pycharm paket program ara yüzü üzerinden Python programlama dili kullanılmıştır. Metasezgisel çözümlerinin kalitesi matematiksel çözümler ile ispat edilmiştir. Metasezgisel model ile elde edilen gerçek problem çözümü firmanın mevcut durum değerleri ile kıyaslanmıştır. Elde edilen çözüm firmanın mevcut politikasına oranla %297,6 daha iyi maliyet, %236,61 daha az mesafe sonucunu sağlamıştır.
Keywords : Karınca Kolonisi Algoritması, Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama, Matematiksel Modelleme, Yapay Zeka ile optimizasyon, Gerçek Hayat Uygulaması