Muharip İHA’ların İnsanlı Savaş Uçaklarından Yönetilmesi İçin Gerekli Otonomi Seviyelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Authors : Güray Kasapoğlu, Özer Demir, Halil Sert, Tolga Türkmen, Haluk Gözde, Serkan Kurt

Pages : 61-72

View : 86 | Download : 52

Publication Date : 2024-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Savunma sanayiinde öncü ülkeler tarafından geliştirilen ve otonom şekilde tek ya da sürü halinde görev yapabilen İHA’ların, havadaki başka bir muharip uçak tarafından yönlendirilmesi konseptinin uygulamaya geçmesi askeri havacılık alanında yeni bir çağın başlangıcı olmuştur. Silahlı bir güç olarak otonom İHA’ların daha fazla yetkiye sahip olması ve pilotun artan otonomi seviyelerinde döngünün dışına doğru çekilmesi nihai beklentidir. Ancak mevcut otonomi yaklaşımlarının henüz söz konusu konseptte kullanılacak seviyede olmadığı değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, insanlı-insansız iş birliği konsepti (Manned UnManned – MUM-T) içinde tek başına insan veya yapay zekâ tarafından yapılması zor görevleri iş birliği içerisinde gerçekleştirirken, farklı görevler için ihtiyaç duyulan fonksiyonların hangi yetki seviyelerinde kimler tarafından yapılacağının tespit edilmesi ve bu yetkilendirmelerin standart hale getirilmesi için manuel kullanımdan tam otonomiye kadar gerekli otonomi seviyelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu maksatla, operatif seviyede yapılacağı öngörülen 11 adet fonksiyon uzman görüşüyle incelenerek her biri için altışar seviyeli otonomi çizelgeleri özgün olarak oluşturulmuş ve literatüre sunulmuştur.
Keywords : İnsansız Hava Aracı, İnsanlı Savaş Uçağı, Otonomi Seviyeleri, İnsanlı İnsansız İş Birliği