KAPASİTELİ P-MEDYAN VE KAPASİTELİ ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ: BİR İLAÇ FİRMASINDA UYGULAMA

Authors : Işıl Yazıcı, Engin Baytürk

Pages : 1-20

Doi:10.46465/endustrimuhendisligi.1553030

View : 129 | Download : 91

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde işletmelerin rekabet avantajını artırmalarında tesis yeri seçimi ve araç rotalama kararları kritik bir rol oynamaktadır. Bu kararlar, firmaların operasyonel maliyetlerinin büyük bir bölümünü oluşturan lojistik maliyetlerine direkt etki etmektedir. Bunun yanı sıra, bu kararlar, işletmelerin operasyonel verimliliğine, stok politikalarına ve müşteri memnuniyetine kadar birçok önemli göstergede büyük bir etkiye sebep olmaktadır. Tüm bu etkenlerden dolayı doğru bir tesis yeri seçimi ve araç rotalamasına karar vermek, işletmeler açısından stratejik kararlardan birini oluşturmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de faaliyet gösteren bir ilaç firmasının mevcut tesis kapasitesinin yetersizliği nedeniyle karşılaştığı zorlukları ele alarak, tesis yeri seçimi araç rotalama problemlerini incelemektedir. Firma, büyüyüp gelişerek yeni müşteriler elde etmiş ve bu durum, mevcut tesisin kapasitesinin yetersiz kalmasına ve ulaşımda problemler yaşanmasına sebep olmuştur. Çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, alternatif tesis seçeneklerinden en uygun olanının kapasiteli P-Medyan problemi ile seçilmesi ve bu tesisin açılması süreci değerlendirilmektedir. İkinci aşamada ise hem mevcut tesisteki hem de yeni açılacak tesisteki araçların müşterilere etkin bir şekilde hizmet verebilmesi için kapasiteli araç rotalama problemine sonuç önerilmektedir. Bu amaçla, karma tam sayılı matematiksel model oluşturulmuş ve modelin çözümünde GAMS (General Algebraic Modeling System) programı kullanılmıştır. Uygulama sonucunda en uygun tesis yeri alternatifler arasından seçilmiş ve mevcut ile yeni açılacak tesisler için optimum araç rotalama süreci gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Kapasiteli P-Medyan Problemi, Tesis Yeri Seçimi, Kapasiteli Araç Rotalama Problemi.