On the “ Sâkiz Adaqlıy Barım” in the Yenisei Inscriptions

Authors : Masao MORİ

Pages : 357-366

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 1987-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract : Yenisey Yazıtlarındaki “ sekiz adaklığ barım” ifadesi, “ sekiz ayaklı at” anlamındadır. “ Sekiz ayaklı at” , “ pekâlâ şamanistik bir at” yada “ tipik olarak şamanistik” at idi. Yenisey Yazıtlarında, ölünün birinci şahısla anlatılması, Eski Türklerin, bir tür büyücü olan şamana, kendinden geçme durumunda ölünün sözlerini kendi ağzından söyleme görenek ve geleneğine dayalıdır. “ Sekiz ayaklı at” ın, ölünün hayatta iken sahip olduğu çok sayıda mallarla birlikte yazılması, olasılıkla, “ tipik olarak şamanistik” at olan “ sekiz ayaklı at” ı şamanın, ölünün mallarından sözederken kendi söylediklerinin kalıntısının olduğu gibi muhafaza edilmesi ve dolayısıyla “ sekiz ayaklı at” ın adeta ölenin malları gibi görülmesinin sonucu olacaktır. Yalnız “ sekiz ayaklı at” tan sözedildiği zaman, “ at” , “ yunt” veya “ yılkı” sözcüğü değil de, “ mal” anlamında olan “ barım” sözcüğünün kullanılması, “ sekiz ayaklı at” ın, “ tipik olarak şamanistik” bir kutsal at olarak görülmesi nedeniyle, “ at” , “ yunt” veya “ yılkı” sözcüğünün “ tabu sözcük” olmasından kaynaklanmaktadır. Kısacası, “ barım” sözcüğü, “ at” , “ yunt” veya “ yılkı” sözcüğünün yerine kullanılmış olsa gerek.
Keywords :