AİHM’İN PERİNÇEK KARARI: “SOYKIRIM İNKÂRI”/İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İKİLEMİNİN AŞILABİLİRLİĞİ

Authors : Deniz AKÇAY

Pages : 261-300

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2016-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Perinçek kararınınAvrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin düşünce özgürlüğüne ilişkin 10.Maddesi bağlamında nasıl “soykırım inkârı” ve ifade özgürlüğü arasındakiikileme detaylı ve tutarlı bir açıklık getirdiği tartışılmaktadır. Perinçekkararı, 1915 olaylarının “soykırım” tabusundan kurtarılarak uluslararasıplanda tartışılabilmesi bakımından önemli bir kazanımdır. Öte yandangörüleceği üzere AİHM içtihadı temelinde “olağanüstü” bir özelliktaşımamakta, karardaki tüm gerekçeler yerleşik AİHM içtihadınadayandırılmakta, konuya ilişkin belli başlı uluslararası düzenleme veuygulamalar dikkate alınmıştır. Mahkeme ayrıca bu kararla ifadeözgürlüğünün negatif sınırını da çizmekte, soykırım/inkâr/suçparadigmasının yerine tarihsel-siyasal söylem/kamu yararı işleviparadigmasını ikame etmiş bulunmaktadır. Perinçek kararında zamankavramına yapılan atfın benzer diğer kararlara göre çok daha uzun olmasıher türlü zaman itibarıyla yetki sorunsalının ötesinde, tarihin serbestçe vesınırsızca tartışılması hakkının önemini ve gereğini de ortaya koymaktadır.Bu karar, Ermeni soykırım iddialarının tek yanlı olarak ve ilgili tümtaraflara eşit tartışma imkânı tanınmaksızın tek yönlü tartışılmasına vetaraflardan sadece birine âdeta bir “unutma vecibesi”nin empozeedilmesine devam edilmesi yerine, herhangi bir tarih olayı gibi her yer veortamda serbestçe araştırılmasına, incelenmesine ve tartışılmasına imkânsağlamaktadır
Keywords : Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsanHakları Sözleşmesi, Perinçek İsviçre Davası, ifade özgürlüğü, nefretsöylemi