RUSYA ARŞİV BELGELERINDE KAFKASYA`NIN ERMENİ DİN ADAMLARININ OSMANLI İMPARATORLUĞU`NDA ÇIKARILMIŞ İSYANLARA (1890-1896 YILLARI) VERDİĞİ DESTEK

Authors : Ziyad EMRAHOV

Pages : 115-124

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Rusya Devlet Tarih Arşivi belgeleri temelinde hemKafkasya’ya aktarılan Ermeniler, hem de Osmanlı İmparatorluğu’ndayaşayan Ermenilerin birbirlerine çok yakından yardım etmesiincelenmiştir. Arşiv belgeleri temelinde sabittir ki, Ermeniler Osmanlı doğueyaletlerinde kendilerine devlet yaratmayı düşünüyorlardı. Bu istekleridoğrultusunda Osmanlı Türkiye’sinde isyanlar çıkarmak, huzurlu Türküve Müslümanı acımasızca katletmenin en makul yollardan biri olduğunudüşünüyorlardı. Ermeniler aynı zamanda bu yollarla dünya devletlerinindikkatini çekmek istiyorlardı. Bu anlamda Kafkasya’nın Ermeni diniliderleri de Osmanlı Ermenilerini Sasun, Zeytun, Muş vilayetlerinde isyanhareketlerini destekleyip, onlara gizli yollarla silah, mühimmat ve parayardımları yapmışlardı. Bu gerçekler Ermeni/Gregoryen Kilisesi’nin siyasiçıkarlarını, onun dünyevi iktidar mücadelesini ve yapay yollarla nüfusiçerisinde konumunu korumak isteğini aydınlatmanın yanı sıra, Osmanlıtopraklarında kendilerine ait bir devlet kurmayı amaçlamış olduğunu göstermektedir
Keywords : Ermeni din adamları, Kafkasya, Osmanlı İmparatorluğu, Sasun, Muş ve Bitlis isyanları, Çarlık Rusya, Büyük Devletler, Rus Ermeni ilişkileri