SELÇUKLULARIN KURULUŞ DÖNEMİNDE TÜRK-ERMENİ İLİŞKİLERİ

Authors : Gurban HÜSEYNOV

Pages : 109-130

View : 153 | Download : 146

Publication Date : 2023-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Selçuklularla Ermenilerin ilişkileri 1018 yılında Çağrı Bey’in Doğu Anadolu Seferi ile başlamaktadır. Bizans egemenliği ve baskısı altında bulunan Ermeniler, bu dönemde Orta Anadolu’ya tehcir edilmişlerdir. Türklerin Anadolu’ya gelmesiyle de rahat bir nefes alan Ermeniler, Türklere kurtarıcı gözüyle bakmışlardır. Fakat buna rağmen Ermeniler kurtarıcı olarak karşıladıkları Selçuklulara karşı daha sonra farklı ittifaklarda yer almışlardır. Hatta Türklere karşı katliamlarda rol üstlendikleri görülmektedir. Danişmendli Emir Gazi’nin yardımıyla tahta çıkan Türkiye Selçuklu sultanı I. Mesud, kardeşi Ankara ve Kumana Meliki olan Arab ile taht mücadelesine girmiştir. Melik Arab bu mücadelede yenilgiye uğramış, Türkiye Selçuklularını bölüp parçalamayı düşünen Ermeniler bu dönemde Sultanın kardeşi Melik Arab’ı desteklemişlerdir. Yenilgiye uğrayan Melik Arab, Kilikya Ermeni Baronluğu’ndan yardım istemiş ve Ermenilerin de içinde bulunduğu ordusuyla geri dönerek Sultan I. Mesud ile mücadeleye devam etmiş ancak başarılı olamamıştır. Danişmendlilerin parçalanmasından sonra onların vesayetinden kurtulan Sultan I. Mesud 1153 yılında Bizans İmparatoru ile anlaşarak Kilikya Ermeni Baronluğu üzerine yürümüş ve onlarla barış anlaşması yapmıştır. Bu çalışmada bazı batılı tarihçilerin Selçuklular döneminde Ermenilerin sadık tebaa olduğu şeklindeki iddiaları da değerlendirilerek kuruluş döneminde ve özellikle Türkiye Selçuklu Sultanı Mesud döneminde Selçuklu-Ermeni ilişkileri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Türk, Ermeni, Türkiye Selçuklu Devleti, Sultan I Mesud, Türk Ermeni İlişkileri