Osmanlı Devleti’nin Doğu Anadolu’da Reform Çabalarına Rusya Engeli, 1912-1914.

Authors : Erman ŞAHİN

Pages : 131-150

View : 30 | Download : 54

Publication Date : 2023-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada 1912-1914 döneminde Osmanlı Devleti’nin Doğu Anadolu’da bazı ıslahatları hayata geçirmek için giriştiği diplomatik çabalar ele alınacaktır. 1912’de Balkan Savaşları’nın patlak vermesi ve Rusya’nın baskısı ile Doğu Anadolu’ya Osmanlı Ermenileri lehine özerklik kazandırılması gündeme gelmişti. Osmanlı bu olasılığı engelleyebilmek adına, kendi hazırladığı ve yabancı müfettiş, danışman ve subayların yer alacağı bir ıslahat programı hazırladı. Ancak yoğun Rusya’nın baskıları sonucu hem İngiltere hem de Fransa bu ıslahat programına destek vermeyi reddetti. Rusya’nın bu ıslahat programına ilişkin tutumu bölge sakinleri adına asayişin, refahın ve huzurun sağlanmasından çok Osmanlı’nın zayıflatılması ve Rus çıkarlarının korunması temelinde şekillendi ve bölge sakinlerinin öncelikleri göz ardı edildi. Bu süreç sonunda Osmanlı kendi hazırladığı ıslahat programı yerine Rus baskısı altında Avrupalı büyük devletlerin Osmanlı katılımı olmaksızın ortaklaşa kararlaştırdıkları başka bir ıslahat programını kabul etmek zorunda kaldı ve nihayet 8 Şubat 1914’te Yeniköy Antlaşması imzalanmış oldu.
Keywords : Rusya, İngiltere, Ermeni Meselesi, Islahat, Doğu Anadolu