Damga ve Sürekli Yabancılık: Almanya Türk Toplumu Örneği

Authors : Irmak Baran

Pages : 67-101

Doi:10.37697/eskiyeni.1601323

View : 59 | Download : 40

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Erving Goffman’ın Damga (Stigma) Teorisi çerçevesinde, Almanya’daki Türk toplumunun sürekli yabancı olarak damgalanma sürecini incelemektedir. Goffman, damgayı yerel toplumun normlarından sapma gösteren veya etnik, dinî ve kültürel farklılıklar taşıyan bireylerin, bu farklılıklarının olumsuz bir şekilde işaretlenmesi ve bu olumsuzlukların toplumsal bedende somutlaşması olarak tanımlar. Etnik ve dinî farklılıklardan kaynaklanan damga yabancı düşmanlığı, ayrımcılık, entegrasyon ve uyum konuları etrafındaki yapılan sosyal bilim çalışmalarında araçsallığı üzerinden ele alınmıştır. Damga, bireysel ya da sosyal kimliklerin olumsuz bir şekilde tanımlanmasında önemli bir işlev görür. Yabancı kavramının içerdiği gözden düşürücü ve itibarsızlaştırıcı niteliklerin hemen hemen tamamı yabancı gruplar içinde en dezavantajlısı göçmende bedenlenmiş olarak bulunur. Günümüzde etnik ve kültürel farklılıklar nedeniyle yaşanan damgalar, özellikle göçmenlerde sürekli yabancı olma durumuna dönüşmektedir. Altmışlı yıllardan itibaren Türkiye’den Batı Avrupa yönüne başlayan geçici işçi göçü gelinen süreçte sosyal göç haline dönüşmüş ve Türkler Avrupa’nın en büyük etnik göçmen gruplarından biri haline gelmişlerdir. Bu çalışma, bir göçmen toplumu olarak Almanya’daki Türk toplumunun Alman toplumu ve devleti tarafından sürekli yabancı olarak konumlandırıldığını iddia etmektedir. Bu bağlamda Almanya Türk toplumu örneği üzerinden yabancı kavramının bir damga olarak nasıl inşa edildiğini, bu damganın Türk toplumunda nasıl kalıcı bir etkiye dönüştüğünü anlama ve açıklama çabasını taşımaktadır. Araştırmada, metodolojik olarak yorumsamacı bir yaklaşım benimsenmiştir. Literatür taraması, kavramsal analiz ve konu ile ilgili veri kaynaklarında mevcut metinlere yönelik içerik analizleri ile sürekli yabancılık damgası yorumlanmıştır. Damganın tanımı, kaynakları ve üretim süreçleri ele alınarak, Almanya Türk toplumunun sürekli yabancı olarak nasıl sınıflandırıldığı incelenmiştir. Araştırma sonucunda Türklerin etnik, dinî ve kültürel farklılıkları ile yabancı kavramında içkin bulunan damgalanmaya temel itibarsızlaştırıcı nitelikleri taşıdıkları bu nedenle “sürekli yabancı” olarak damgalandıkları kanaatine ulaşılmıştır.
Keywords : Sosyoloji, Goffman, Damga, Yabancı, Göçmen, Almanya Türk Toplumu