Developing the Wetland Awareness Scale Through Children`s Eyes and Example Application

Authors : İbrahim UYSAL, Neda ŞAYAN, Batuhan Ege UYSAL, Kerem TEMEL, Aycan Çolak UYSAL

Pages : 50-65

View : 23 | Download : 9

Publication Date : 2022-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde yaşanan sulak alan kayıpları ve su kaynaklarındaki kirlilik bu kaynakların sürüdülebilirliğinin korunması konusunda gerekli adımların hızla atılması gerektiğini göstermektedir. Doğa koruma bilincinin oluşturulmasında en öncelikli adımlardan biri toplumda farkındalık yaratmaktır. Farkındalık, bir canlının çevresinde gelişen olayları bilme, algılama ve duyumsama becerisi olarak tanımlanmaktadır. Yapılan çalışmada çocukların sulak alanlar ile ilgili farkındalık düzeylerini ölçen bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Üç farklı gruptan veri elde edilen araşırma betimsel olarak yapılandırılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak geliştirilen aday ölçek maddeleri araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Katılımcılar, Türkiyede öğrenim gören 9-15 yaş arasındaki ortaokul öğrencilerden oluşmaktadır. 26 maddelik aday ölçek soruları 245 ortaokul öğrencisine uygulanarak açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Daha sonra 201 öğrencinin katılımından elde edilen verilerle doğrulayıcı faktör analizleri gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 26.0 ve AMOS istatistik yazılımı kullanılmıştır. Ortaokul öğrencilerinin sulak alanlara yönelik farkındalıklarının değerlendirmeleri ise 446 kişilik grup üzerinden incelenmiştir. Elde edilen veriler tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ve karşılaştırma analizleri ile analiz edilmiştir. Yapılan uygulamadan elde edilen verilerle yapılan geçerlik analizleri sonucunda ölçeğin iki faktörlü 14 maddeden oluşan bir ölçek olduğu tespit edilmiştir. Bu yapı doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Ölçeğin tamamının güvenirlik değeri 0,891; kuş tür çeşitliliği açısından sulak alan farkındalığı faktörü için 0,704; Sulak alanların önemi ve yaşanan sorunlar farkındalığı faktörü için 0,895 olduğu belirlenmiştir. Yapılan örnek uygulamada cinsiyet, yaş ve daha önce sulak alanlarla ilgili ders almaları ile sulak alan farkındalığı arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır insert ignore into journalissuearticles values(p: >0,05);. Daha önce yaşadığı bölgedeki bir sulak alana gidip gitmemeleri ile çocukların sulak alan farkındalıkları arasında ise anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir insert ignore into journalissuearticles values(U=15052,5 ve p: <0,05);. Daha önce sulak alanlara giden öğrencilerde sulak alan farkındalığının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ortaokul öğrencileri ile gerçekleştirilen bu araştırmada yer alan katılımcılar bağlamında bu sonuçlara göre geliştirilen ölçeğin çocukların sulak alan farkındalık düzeylerini geçerli ve güvenilir biçimde ölçtüğü sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Sulak alan, Farkındalık, Ölçek Geliştirme, Ortaöğretim