12 EYLÜL 2010 REFERANDUM SÜRECİNİN TÜRKİYE’DEKİ YAZILI BASINDA SUNUMU

Authors : Levent Yaylagül, Cengiz Çiçek

Pages : 85-120

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2011-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu incelemede, 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumun siyasal kampanya sürecinin Türkiye’deki yazılı basında nasıl sunulduğu araştırılmıştır. 1-13 Eylül tarihleri arasında, gazetelerin ilk sayfalarında, referanduma ilişkin yer verdikleri haberler içerik ve söylem analizi tekniği ile incelenmiştir. Türkiye’deki gazeteleri temsilen Evrensel insert ignore into journalissuearticles values(radikal/sosyalist sol);, Cumhuriyet insert ignore into journalissuearticles values(sosyal demokrat/Kemalist sol);, Hürriyet insert ignore into journalissuearticles values(ana-akım);, Sabah insert ignore into journalissuearticles values(ana-akım);, Bugün insert ignore into journalissuearticles values(ana-akım);, Zaman insert ignore into journalissuearticles values(İslamcı); ve Yeniçağ insert ignore into journalissuearticles values(aşırı-sağ milliyetçi); gazeteleri seçilmiştir. Gazetelerin içeriğini belirleyenin ekonomi politik yapı ve bunun belirlediği ideolojik yönelim olduğu varsayımından hareketle yapılan incelemede Evrensel, Cumhuriyet ve Yeniçağ gazetelerinin referandum sürecinde hükümete karşı eleştirel bir tutum takındıkları ve referandumda hayır oyu verilmesi yönünde haber yaptıkları, ancak her bir gazetenin kendi ideolojik yönelimine göre farklı gerekçelerle ve ideolojik kodlarla haber yaptıkları görülmüştür. Buna göre, Evrensel gazetesinin, işçi sınıfının çıkarları doğrultusunda yeni anayasanın işçi sınıfına ne getirdiğine/getirmediğine baktığı, Cumhuriyet gazetesinin referandumla Yüksek yargının ve dolayısıyla Cumhuriyetin yapısının değiştirileceği gerekçesiyle Kemalist bir bakış açısıyla konuya yaklaştığı ve Yeniçağ gazetesinin referandum sonucunda ülkenin bölüneceği ve ‘Kürdistan’’ın kurulma yolunun açılacağı gibi milliyetçi bir gerekçeyle hayır kampında yer aldığı; buna karşılık, Hürriyet, Sabah, Bugün ve Zaman gazetelerinin hükümetin argümanları çerçevesinde ülkede vesayet rejimi olduğu, anayasal değişikliklerle ülkenin daha da demokratikleşeceği ve böylece ülkeye daha çok sermaye girerek ülkenin kalkınacağı ve refahın artacağı yönündeki egemen ideolojiyi destekleyici tarzda haber yaptıkları görülmüştür. Böylece haber üretiminde belirleyici olanın ekonomipolitik bağlam ve buna bağlı ideolojik yönelim olduğu yönündeki temel varsayım da doğrulanmıştır.
Keywords : Türk Basını, 12 Eylül Referandumu, İçerik ve Söylem Analizi