“ATEŞ ETME İSTANBUL” CELİL OKER POLİSİYELERİNDE MEKÂNIN KULLANIMI

Authors : Ayşe Ulusoy Tunçel, Banu Altınova

Pages : 129-148

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2013-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de 1990’lı yıllardan sonra büyük atılım yapan polisiye edebiyat türünün önemli isimlerinden biri de Celil Oker’dir. Bugüne kadar yayımladığı sekiz romanı ve bir hikâye kitabı ile yerli polisiyenin gelişimine büyük katkıda bulunan Oker, türün gerek duyduğu bütün koşulları yerine getirmenin ötesinde polisiye romanlarda mekânın ve ayrıntıların önemini kavramış bir yazar olarak dikkati çeker. Onun romanlarının başlıca mekânı semtleri, sokakları ve insanları ile zamanın çizgilerini taşıyan İstanbul’dur. Yazar, İstanbul’a has ayrıntıları; şehrin fizikî güzellikleri yanında, modern kent hayatının kaosunu ve toplumsal değişimlere paralel olarak kentin de değişen yönünü, polisiye romanın kurgusunu sekteye uğratmadan satır aralarına gizleyebilmiştir. Polisiye roman türü, günümüzün ‘flaneur’ tipini andıran gezgin dedektiflerin gözlemleriyle kent hayatının yansıtılmasında öne çıkan bir tür olmuştur. Oker’in bir ‘eylem adamı’ olan dedektifi Remzi Ünal’la İstanbul’u gezdirdiği okur kitlesi bir yandan sağlam mekan tasvirleriyle kurulan gerçekçi romanlar okurken bir yandan da bü- yükşehrin sorunlarına karşı gelişen bir farkındalık duygusuyla İstanbul’u dolaşmanın keyfini yaşarlar. Yazar, kapalı mekânları da İstanbul sokaklarının bir uzantısı olarak algılamış, çeşitli çevrelerden varlıklı ve yoksul kesimi buluşturduğu eserlerinde çeşitlendirdiği bu mekânlarla hem gerekli atmosferi yaratmış hem de karşıtlıklar yoluyla sosyal eleştirilerini iletebilmiştir. Celil Oker, Ahmet Ümit’le birlikte, İstanbul’u anlatan yazarlar arasında, polisiye roman sahasında yeni ve sağlam bir yol açmıştır.
Keywords : Celil Oker, polisiye roman, kara roman, romanda mekân, İstanbul, kentleşme ve insan