İBN HALDUN’DA ASABİYYE OLGUSUNUN İŞLEVLERİ VE TOPLUMSAL TEMELLERİ

Authors : Mehmet Devrim Topses

Pages : 93-99

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2014-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İbn Haldun’un “sosyal bilimlerin 14. yüzyıldaki öncüsü” olarak gösterilmesinin temel nedeni, onun, toplumsal olayları incelerken kullanmış olduğu bilimsel yöntemdir. Bu yöntem anlayışı toplumsal olay ve olgular arasındaki nedensellik ilişkisini keşfetme çabası ve tümevarımcılık olarak özetlenebilir. Makalemizde, İbn Haldun’un incelemiş olduğu çok sayıda toplumsal değişken arasından asabiyye olgusuna odaklanılmış, İbn Haldun’un asabiyye olgusunun toplumsal belirleyicileri ve sonuçlarına ilişkin sosyolojik saptamaları konu edinilmiştir. Başlıca literatür kaynağı olarak Mukaddime’nın Türkçeye yönelik iki ayrı çevirisinden yararlanılmıştır. Sonuç bölümüne gelindiğinde, İbn Haldun’a göre asabiyye olgusunun devlet kurmak, ülke savunması ve başka kavimlere üstünlük sağlamak biçiminde toparlayabileceğimiz üç temel toplumsal işlevi bulunmaktadır. Bununla birlikte İbn Haldun, asabiyye olgusunun temelindeki toplumsal-ekonomik gerçekliği de inceleme kapsamına almaktadır.
Keywords : Materyalist yöntem, Determinizm, Devlet, Toplumsal Yapı