ÇERKEZ BİRLİĞİ VE ONUN YAYIN ORGANI “İTTİHAD GAZETESİ” (KAHİRE)

Authors : Georgy CHOCHİEV

Pages : 225-237

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2014-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Ekim 1899’da İngiliz işgali altındaki Mısır’da II. Abdülhamid’in mutlakiyetçi rejimine muhalif bir gurup aydın tarafından kurulan ‘Cemiyet-i İttihadiye-i Çerakise’, bir yandan Osmanlı meşrutiyetçi ve hürriyetçi insert ignore into journalissuearticles values(Jön Türk); hareketinin düşüncelerini Yakın va Orta Doğu’daki Kuzey Kafkas asıllı insert ignore into journalissuearticles values(Çerkes); diaspora ahalisi arasında yaymayı, diğer yandan da soydaşlarını etnik ve kültürel açılardan aydınlatmak yoluyla onların ulusal bilinçlerini pekiştirmeyi kendine amaç edinmiştir. Cemiyetin yayın organı olan ‘İttihad Gazetesi’, dikkatini esas itibarıyla Babıali’nin Kuzey Kafkasyalı göçmenlere yönelik politikalarının eleştirilmesi ve onların Osmanlı sınırları içerisinde ‘milli’ gelişmelerinin perspektiflerinin değerlendirilmesi üstüne yoğunlaştırmıştır. Gerek cemiyetin ve gerekse gazetenin faaliyet sürelerinin çok kısa olmasına karşın, her ikisi de diasporada oluşmuş ve Yakın ve Orta Doğu Çerkeslerinin özgül çıkarlarını Osmanlılık doktrini çerçevesinde dile getirmeye çalışan yeni etnik aydın kesiminin belirli bir olgunluk düzeyini belgelemişlerdir. Makalede ayrıca, 1899’da Kahire’de oluşturulan ve Orta Doğu’da Kuzey Kafkas diasporasının ilk yasal örgütü olan ‘Cemiyet-i İttihadiye-i Çerakise’nin kuruluş koşulları, ideolojik görüşleri ve başlıca faaliyetleri incelenmekte, program hedeflerinin gerçekleştirilmesi sürecinde uğradığı başarısızlığın nedenleri ortaya çıkarılmaktadır.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Kuzey Kafkas diasporası, Jön Türk hareketi, Çerkes cemiyetleri