KAYSERİ İLİNDE BİR HALK ŞİFACISI

Authors : Gülay YILDIRIM, Türkan IŞIK

Pages : 239-252

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2014-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Geleneksel ebelerin/şifacıların kullandıkları yöntemler halk hekimliği uygulamalarının bir uzantısı olması açısından sağ kalan kaynak kişilere ulaşılarak halk hekimliğine ilişkin özgün değerlerin toplanması ve ilgili bilgilerin kayıt altına alınması önemlidir. Aynı zamanda sağlık hizmeti verenlerin de toplumun geleneksel uygulamalarının farkında olması gerçekçi sağlık gereksiniminin belirlemesinde önemli rol oynayacaktır. Bu bağlamda yazımızda günümüzde yaşayan bir iyileştiricinin yaptığı uygulamalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Halk ebesine/şifacısına araştırmacılar tarafından ev ziyareti yapılmıştır. Görüşmeyi kabul etmesi sonrasında yüz yüze görüşülerek evinde kişiye amacımız hakkında bilgi verilmiştir. . Kayserili, okur-yazar olmayan ve 93 yaşındaki katılımcımız, kadın hastalıkları ve doğum ağırlıklı olmakla birlikte diğer sistemik hastalıkların tedavisiyle de ilgilenmiş, halk hekimliği uygulamalarına aktif olarak yirmi yıl devam etmiştir. Halk ebesinin uygulamaları belirlenmiş ve bu uygulamalarının Anadolu’nun diğer yörelerinde ve tarihi tıp eserlerinde yapılan uygulamalarla karşılaştırılması yapılmıştır. Ebe halk hekimliğinde ırvasa, parpılama, dinsel, bitkisel, hayvan kökenli tedaviler uygulamaktadır. Bununla birlikte bazı geleneksel uygulamaların geleneklerin zaman içerisinde gelişimlere, değişimlere ayak uydurmasıyla veya bireyin değişen zihniyetine göre şekillendirdiği görülmektedir. Halk ebesi tarafından sunulan uygulamalar, Türkiye’nin bazı şehirlerindeki ve tarihsel tıp eserleri içinde yer alan uygulamalarla benzerlik göstermektedir. Bu bağlamda ebe/ şifacı halk şifacısı/ebesi olarak değerlendirilebilir. Yapılan uygulamaların tıbbi sakıncaları üzerinden bir değerlendirme yapıldığında kimi uygulamaların tahrişe ve enfeksiyon yatkınlığına, çağdaş tıbbın uygulanmasının gecikmesine neden olduğu dolayısıyla tedavi sonucunun istendik düzeyde yapılamaması şeklinde olumsuz etki gösterdiğini ifade etmek mümkündür
Keywords : Kayseri halk hekimliği, geleneksel tıp, halk ebesi, Kayeserilişifacı