‘Birlik ve Beraberlik ’ Oyunları: Yakın Dönem Dans Sahnesinde (Sıradan) Milliyetçi Semboller ve Temalar

Authors : Berna KURT

Pages : 69-82

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2016-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de halk dansları sahnesi, cumhuriyet rejiminin ilk yıllarından itibaren, ‘milli kültür’ün sürekli yeniden kurgulandığı ve seyirciye hatırlatıldığı alanlardan biri olmuştur. Folklor bilimi ile milliyetçilik ideolojisinin tarihsel eş zamanlılığının bir tezahürü olarak, halk dansı sunumlarının gelişiminde ‘milli kültür’ün devlet eliyle inşası belirleyici olmuş; bu alanı biçimlendiren milliyetçi kurgular daha sonraki yıllarda da sürekliliğini korumuştur. Türkiye’deki halk dansı gösterilerinde sıradanlaşan / klişeleşen, dikkat çekmez ve sorgulanmaz hale gelen Türk bayrağı, Atatürk görselleri gibi semboller ile yiğitlik, mertlik ve şehitlik yüceltmeleri gibi temalar, Michael Billig’in tanımladığı şekliyle “banal milliyetçilik”in temel unsuru olan “milli kimliğin unutulmuş hatırlatıcıları” haline gelmiştir.2000’li yıllarda, çoğu önde gelen dans topluluğu, kurumu ya da organizasyonu tarafından sergilenen altı adet halk dansı gösterisinin inceleneceği bu yazıda, bu gösterilerin ortak noktası olan “milli kimlik hatırlatıcıları”nın izleri sürülecektir. Sıradan milliyetçiliğin halk dansı performanslarındaki tezahürlerine değinilecek; sürekli yeniden üretilerek klişeleştirilen milliyetçi semboller ile kurgular değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Keywords : geleneğin icadı, hayali cemaatler, sıradan milliyetçilik, milli kültür hatırlatıcıları