Yeni Derleme Alanları ve Dijital Ortamın Halkbilimcileri: Ekşisözlük Örneği

Authors : Azem SEVİNDİK, Sinan YAMAN

Pages : 1041-1055

Doi:10.22559/folklor.1025

View : 21 | Download : 8

Publication Date : 2019-11-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Ses ve sözlerin sistemli bileşimlerinin, sesleri destekleyen anlamlı mimik ve tavırların, yüz yüze gerçekleştirilen iletişimin hakim olduğu sözlü kültür ortamı; sözün şekil, biçim ve yazı teknolojisiyle sözlü hafızadan yazıya kodlanmasıyla başlayan süreçte ortaya çıkan yazılı kültür ortamı insert ignore into journalissuearticles values(yazmalar çağı/basmalar çağı);; telefon, radyo, televizyon, internet teknolojileri sonrası oluşan elektronik kültür ortamı ürünleri kültürbilimi araştırmalarında farklı metotlarla derlenmekte ve çeşitli yaklaşımlarla ele alınıp değerlendirilmektedir. Sözlü kültür ortamı, yazılı kültür ortamının aksine ifadelerin yazı teknolojisiyle kodlanmadığı, belirli formüller yordamıyla taklit edilen ve hafızaya kodlanan yapılarla varlığını sürdürür. Bununla birlikte sözlü kültür ortamı folklor mahsulleri, “ikincil sözlü kültür ortamı” şeklinde tanımlanan, gösterim merkezli, yazılı icraların yanı sıra sesin ve görünün sergilendiği elektronik kültür ortamında “geleneklerin kendilerini güncelleyerek sürekliğini koruması” yasasıyla yeni yaşam alanları bulmuştur. Bu yaşam alanlarından birinin de atasözü, deyim, fıkra, masal, bilmece ve türkü gibi türlerin yeniden deneyimlendiği ve güncellendiği Ekşisözlük ve benzeri sanal paylaşım siteleri olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada, Ekşisözlük üzerinden her daim yeni kültür ortamlarında yaşam alanları bulmasını bilmiş olan halkbilimsel verilerin yeni derleme alanlarına, bu alanların paylaşımcılarına ve paylaşılan folklor ürünlerine dikkat çekmeyi amaçlamakta; internet ortamında paylaşılan işlev sahibi bu ürünlerle ilgili somut verileri ortaya koymak amaçlanmaktadır.
Keywords : halkbilimi, bağlam, derleme, dijital ortam, ekşisözlük