Geleneksellik - Gerçeklik İlişkisi Bağlamında Bilginin Niteliği ve Folklorda Yalan Haber - I

Authors : Mustafa DUMAN

Pages : 971-984

Doi:10.22559/folklor.1068

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2019-11-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Yalan haber, son yıllarda bir araştırma alanı olarak dünyanın farklı yerlerindeki  araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Şimdiye kadar genellikle iletişim alanındaki  bilim insanlarının üzerine eğildiği yalan haber konusu, özellikle ABD Başkanı  Donald Trump tarafından 2016 yılındaki bir basın toplantısında gündeme geti rildikten sonra, ana akım medyanın etkisiyle dünyanın farklı bölgelerinde yankı  bulmuş ve yalan haber hakkında yeni bir farkındalık oluşmuştur. Yeni bir çalışma  alanı olarak halk bilimcilerin de dikkatini çeken yalan haber konusunda yapılan az  sayıdaki çalışmada, yeni bir çalışma alanı olarak kabul edilen yalan haberle ilgili  terminoloji ve araştırma yöntemi belirlenmeye çalışıldığı görülmektedir.  Bu makalede, mevcut çalışmalardan farklı olarak yalan haberin ortaya çıkmasında  ve yayılmasında etkili olan aktarım ortamları hususu odak noktası olarak belirlen miştir. Ayrıca, bu aktarım ortamlarının, gerçeklik iddiasında olan metinlerde su nulan bilginin niteliği üzerindeki etkisi tahlil edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda  makalede, yalan haberin mahiyeti ve folklorla ilişkisi hakkındaki tartışmalara yer verilmiştir. Diğer taraftan, bilgi paylaşım ortamı ve bilginin üretim ve paylaşımını  incelemede halk bilimcinin konumunun ne olması gerektiği hususunda değerlen dirmelerde bulunulmuştur. Ayrıca; bu makale, halk bilimi alanında yeni bir çalışma  alanı olarak önerilen yalan haber ile ilgili Türk bilim insanları tarafından kullanı labilecek ortak bir terminoloji oluşturma ve yeni alt çalışma konuları belirleme  girişimi olarak da kabul edilebilir. 
Keywords : yalan haber, geleneksel bilgi, bilginin niteliği, folklor çalışmaları, sözlü gelenek