Türkiye’de Halk Hekimliği Uygulama Alanında İki Ekol: Şifacılar ve Hekimler

Authors : Hicran KARATAŞ

Pages : 81-99

Doi:10.22559/folklor.1556

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2021-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Folklor disiplini bağlamında halk hekimliği halkın sağlık alanında hastalık, sağaltma, sağalmayla ilgili geliştirdiği, naklettiği bilgidir. Yerel ve özgün sağaltma yöntemleri pozitif bilimlerce geleneksel tıp insert ignore into journalissuearticles values(GT); şeklinde adlandırılmaktadır. Bu adlandırma, geçmişten günümüze ulaşan, deneyimlenmiş sağaltma metotlarından, modern tıp ilminin içeriğiyle, prensipleriyle çatışmayanlar için tercihen kullanılır. Bu nedenle geleneksel tıp kavramı, halk hekimliği bilgisinin kapsamı ve içeriği bakımından kuşatıcı değildir. Faydası deneyimlenmiş bu uygulamalar dünyada ve ülkemizde iki ekolde yetişenlerce icra edilir: Şifacılar ve hekimler. Sağlık Bakanlığı’nın 2014 yönetmeliğiyle belirli halk hekimliği uygulamalarını icra ruhsatı, hekimler ve diş hekimlerine tanınmıştır. Takip eden süreçte, uygulama alanında alaylı ve mektepli tartışmaları başlamıştır. Bu araştırmada Ankara’da kupa terapisi/hacamat uygulamalarını icra eden alaylılar ve mekteplilerin, onların hastalarının söz konusu uygulamaya yaklaşımları derleme yöntemiyle kaydedildi. Bir sağaltma yöntemi olarak hacamatın alaylılar ve mektepliler tarafından nasıl tatbik edildiği, uygulamanın halk bilgisindeki özgün haliyle ne kadar örtüştüğü, halkın deneyimsel bilgisinin deneyle doğrulanıp, doğrulanamadığı üzerinde durulmaktadır.
Keywords : folklor, Türk halk hekimliği, geleneksel tıp, kupa terapisi, hacamat, alaylı