Orhan Pamuk’un Yeni Hayat Romanına Psikanalitik Bir Yaklaşım

Authors : Seda İZMİRLİ KARAMANLI

Pages : 181-191

Doi:10.22559/folklor.912

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Orhan Pamuk’un Yeni Hayat romanında, anlatıcı karakter Osman tarafından, kurmacaya dönüştürülmek suretiyle anlam atfedilebilen bir hayat tahayyülü söz konusu olmaktadır. Roman boyunca tekrar eden yolculuk döngüsü; anlatıcı karakterin bilinç dışında cereyan eden kısır yolculuklardan meydana gelmektedir. Söz konusu döngü; köksüzlüğün, özgürleşme arzusunun, özne olma isteğinin emarelerini taşımaktadır. Bu yolculuklar sırasında, bir kurtuluş yolu olarak sürekli beliren melek tasviri, masumiyetle ve çocuklukla ilişkilendirilen bir öteki tahayyülü üzerinden varoluşsal anlamını bulma ve tam olma arzularının emarelerini taşımaktadır. Bu melek imgesi, yitik cennete ve anneye dönüş arzusu ile suçtan ve günahtan arınma isteklerine işaret etmektedir. Nihayetinde bu kısır döngü; anlatıcı karakterin kendini gerçekleştirme, kendini tanıma, kendini görme ve bulma yolculuğudur. Bu yolculuklar sonrasında, Osman benlik kurulumunu tamamlayıp bir ‘özne’ haline gelmektedir. Yabancılaştırma estetiğinin temel dayanağını oluşturduğu bu çalışmada, Sigmund Freud’un ve Jacques Lacan’ın anksiyete, id-ego-süperego, yaratıcı yazarlar ve gündüz düşleri, psikonevrozlar kuramı ve ayna evresi üzerine psikanalitik bakış açılarının yardımıyla, Orhan Pamuk’un Yeni Hayat romanı üzerine psikanalitik çerçevede bir değerlendirme sunmak amaçlanmaktadır.
Keywords : psikanaliz, anksiyete, id ego süperego, yaratıcı yazarlar ve gündüz düşleri, psikonevroz, ayna evresi