Talihsiz Bir Türkü: “Yaban Gülü müsün Sarp Kayalarda”

Authors : Mehmet ÇEVİK

Pages : 245-268

Doi:10.22559/folklor.2092

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2022-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarında insert ignore into journalissuearticles values(No. 4095); kayıtlı “Yaban Gülü Müsün Sarp Kayalarda” adlı türkü üzerinde durulmuştur. Âşık Davut Sulari’ye ait olduğu bilinen bu türkü, arşiv kayıtlarındaki mevcut metniyle birçok TRT sanatçısı ve diğer sanatçılar tarafından icra edilmiş ve bu hâliyle yaygınlık kazanmıştır. Ancak türkünün arşiv kayıtlarındaki metninde, bağlam ve anlamı tamamen değiştiren bazı boşluk ve tutarsızlıklar tespit edilmiştir. Bunları gidermek üzere hazırlanan bu çalışmada, öncelikle türkünün mevcut metniyle ilgili bilgiler karşılaştırmalı olarak ortaya konmuş, ardından türkünün metniyle ilgili bulgular ve tartışmaya yer verilmiştir. Bu amaçla da önce türkünün, Âşık Davut Sulari’nin ses kayıtlarına dayalı asıl metni belirlenip bazı yazılı kaynaklardaki örnekleriyle karşılaştırılmış, ardından da âşığın yaşam öyküsüne dair bazı ayrıntıları içeren sekiz maddelik bir veri seti oluşturulmuştur. Böylece ortaya çıkan metin, oluşturulan veri setinin de ışığında nitel içerik çözümlemesi ve söylem çözümlemesi yöntemleri esas alınarak çözümlenmeye çalışılmıştır. Diğer taraftan türkünün bestesinin, Âşık Mahzuni Şerif tarafından Çankaya adlı türküsünde kendi bestesi olarak kullanıldığı da tespit edilmiştir. Tüm bunlar, çalışmanın başlığında da ifade edildiği üzere söz konusu türkünün “talihsiz bir türkü” şeklinde nitelendirilmesine neden olmuştur.
Keywords : Aşık Davut Sulari, türkü, TRT repertuvarı, içerik analizi, söylem analizi