Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni

Authors : Solmaz KARABAŞA, Çiğdem KARA

Pages : 499-522

Doi:10.22559/folklor.2018

View : 28 | Download : 27

Publication Date : 2022-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalenin konusu kültürel bir unsur olarak Nallıhan iğne oyalarıdır. Makale, resmi miras listesinde doğrudan yer almayan Nallıhan iğne oyalarının gelenek taşıyıcıları ve çeşitli profesyoneller aracılığıyla nasıl bir miras unsuru ve değerli bir ticari ürüne dönüştürüldüğünü sorun edinmektedir. Adı üstünde iğneyle yapılan ve bir çeşit örgü olan iğne oyaları, geçmişten günümüze geleneksel giyim-kuşam ve süslenmenin önemli bir parçası olagelmiştir. Bununla birlikte toplumsal ve ekonomik yapıdaki değişmelere bağlı olarak iğne oyalarında da bir değişimin yaşandığı gözlenmektedir. Bu değişimi anlayabilmek üzere makalede Nallıhan iğne oyalarına inovasyon insert ignore into journalissuearticles values(innovation);, normatif kültür insert ignore into journalissuearticles values(habitus/normative culture); ve kültürel mirastan insert ignore into journalissuearticles values(cultural heritage); oluşan üçlü bir kültürel form modeli çerçevesinden yaklaştık. Bu kapsamda iğne oyasını, miras öncesi kültürel formdan miras olarak etiketlenmeye doğru seyreden süreçte; oyanın aktörleri, oyaya yüklenen anlam, değer ve işlev, uygulamalar, politikalar, mirasa ilişkin bilinç ve farkındalık kadar kültürel ve toplumsal yapıdaki değişmeler açısından tartışarak betimledik. Makalede kullanılan verilerin önemli bir kısmını alan araştırmasıyla elde ettik. Yaşanan Covid-19 pandemisi araştırma tekniklerimizde hibritleşmeye yol açmıştır. Bu sebeple görüşmelerimizi 2020-2021 aralığında Ankara ve Nallıhan’da kimi zaman yüz yüze, kimi zaman da telefonla gerçekleştirdik. Sonuçta ise Nallıhan iğne oyalarının normatif kültürden yüksek farkındalıkla kültürel miras düzeyine yükseldiğini, bu süreçte özellikle turizmin araç olarak işlev gördüğünü ve iğne oyasını yaratıcı/girişimci bakışla yeniden tasarlamanın önemli olduğunu tespit ettik.
Keywords : Nallıhan iğne oyası, kültürel miras, normatif kültür, yenilik, turizm