Battal Gazi Romanında Güreş Kültürü Üzerine İlişkisel Bir Çalışma

Authors : M Aytül KASAPOĞLU, M Muhtar KUTLU

Pages : 601-620

Doi:10.22559/folklor.2188

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2022-08-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmiş ve güncel arasında bağ kurmaya çalışmanın önemli araçlarından birisi de tarihsel romanların incelenmesidir. Norbert Elias’ın 1939 yılında yazdığı Uygarlaşma Süreci adlı ilişkisel sosyolojik eserinde belirttiği gibi, uygarlaşma aslında toplumsal ilişkilerde -spor da dâhil olmak üzere- şiddete ihtiyaç duymadan çok sesliliğe tahammülü öğrenme ve dolayısıyla demokratikleşme sürecidir. Ancak onun şiddet uygulama tekelinin toplumdan alınarak devlete devredilmesi oranında demokrasinin gelişeceği öngörüleri maalesef gerçekleşememiştir. Hoşgörüsüzlük arttığı gibi, hem kamusal hem de özel alanda insanlar tepkilerini fiziksel olsun ol masın değişik biçimlerde göstermeye devam etmiştir. Araştırmanın temel problemi de bu bağlamda, toplumda insan ilişkilerinin çeşitli biçim ve yollarla kutuplaşması ve hoşgörünün azalmasıdır. Bu çalışmada, ilişkisel sosyolojik olarak özellikle Anadolu halk kültüründe Battalname Destanı’nın efsanevi kahramanı Battal Gazi’den hareketle güreş kültürü Elias ve onun figürasyonel sosyolojisinden yararlanarak anlamaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Tarihsel anlatı türündeki nitel araştırmada Ziya Şakir insert ignore into journalissuearticles values(2007); tarafından yazılan Battal Gazi romanı incelenirken, ikilik ve özcülük reddedilerek, belirsizlikler üzerinde özellikle de “eşiksellik” insert ignore into journalissuearticles values(liminality); ve farklılıklar üzerinde durulmuştur. Çalışmada özdüşünümsel olarak tarihsel olay ların hem yazar hem de okuyucular ve kaçınılmaz olarak araştırmacılar tarafından yeniden kurgulandığı yönünde bulgular elde edilmiştir. Çalışmada Battal Gazi’nin mücadele sporu olarak güreşi maharetle kullanan tarihsel bir kahraman kimliğin deki özellikleri romandan hareketle gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords : ilişkisel araştırma, belirsizlik, Battal Gazi, figürasyonel sosyoloji, güreş