Geleneksel Seyyahtan Blogger Seyyaha: Seyahat Blogları Dijital Folklorun Yeni Bir Türü Müdür?

Authors : Emine ÇAKIR

Pages : 621-637

Doi:10.22559/folklor.2162

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2022-08-03

Article Type : Research Paper

Abstract :İcat ve keşifler; toplumların siyasî, sosyo-kültürel, dinî ve ekonomik hayatlarına doğrudan tesir ederek dünya tarihini etkiler ve kültürel değişimi beraberinde getirir. İnsanlık tarihi için dönüm noktası olarak değerlendirebileceğimiz icatlardan biri de 20. yüzyılın ikinci yarısında küreselleşmeye ve kültürel değişime ivme kazandıran internet ağı’dır. Son zamanlarda birçok disiplinin araştırma alanı hâline gelen internet, 1990’lı yıllardan sonra halk bilimcilerin dikkatini çekmeye başlamış ve bu yeni saha; internet folkloru, netlore, dijital folklor, dijital kültür, e-folklor, tekno kültür, sanal ortam, ikinci sözlü kültür ortam gibi farklı adlarla nitelenmiştir. İnternet teknolojisi, küreselleşme kavramını görünür kılmış ve bu yeni çağ, “Enformas yon Çağı” olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada dijital folklor kapsamında yeni medyanın sosyal paylaşım ağlarından biri olan bloglar özelinde seyahat blogları konu edinilmiştir. Seyyah ya da gezgin adı verilen kişiler tarafından, gezilen ve görülen yerlerle ilgili deneyim ve tecrübelerin paylaşıldığı bir tür olan seyahat nameler; yazıldığı dönemin sosyo-kültürel, siyasî, edebî, dinî ve ekonomik yapısı hakkında bilgi verir. Çalışmada yeni medyada Web 2.0 olarak nitelenen, yazar ve okuyucunun interaktif olduğu sosyal paylaşım ağlarından biri olan seyahat bloglarındaki seyyah tipolojisinin özellikleri belirlenmiş, sonrasında geleneksel seyyah ile karşılaştırılmış, seyahat bloglarının dijital folklorun yeni bir türü olup olmadığı tartışılmıştır. Seyahat bloglarının dijital olmakla birlikte folklorun yeni bir türü olmadığı, seyahat bloglarının kültür değişiminin bir sonucu olarak yazılı kültür ürünü olan geleneksel seyahatname türünün ikinci sözlü kültür ortamındaki şekli olduğu sonucuna varılmıştır. Seyahat bloglarını; yeni bir tür olarak tanımlamak yerine enformasyon çağının ve buna bağlı olarak kültürün yeni üretim, tüketim ve aktarım bağlamının değişmesinin bir sonucu olarak değerlendirilmesi ve konuya bütünlükçü bakılması önerilmiştir.
Keywords : dijital folklor, blog, seyahatname, geleneksel seyyah, blogger seyyah