Zerdüştilik ve Yezîdîlik İnançlarının Romanlarda Ele Alınışı

Authors : Hünkar Karaca YALÇIN

Pages : 517-532

Doi:10.22559/folklor.2406

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2023-05-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebiyat ürünlerinde bireyin yaşantısı ele alındığı gibi toplumların ortak zihin dün-yası, tarihi dönüm noktaları, inançları ve kültürleri de konu edilir. İnanç kavramı da toplumların kimliğini şekillendiren önemli olgulardandır ve sanat-edebiyat ürünleri-ne etki etmiştir. Başlangıçtan bugüne Türk romanında birçok toplumsal konu ele alınmış yazarlar, edebiyat yoluyla hem içine doğdukları toplumları hem de “öteki” olarak kabul edilen toplumların inançlarını, inançlarından doğan kültürel niteliklerini eserlerinde anlatmışlardır. Bu inançlar incelendiğinde azınlık olarak kabul edilen Zerdüşti ve Yezîdi toplumlarının dinleri ön plana çıkmaktadır. Romanlarda İslami-yet, Hristiyanlık ve Yahudilik ile karşılaştırılan bu iki inancın arka planındaki felse-feye, düğün, cenaze gibi törenlerdeki ritüellere etkilerine yer verilmiş, inanç ve “mil-li” kimlik kavramlarının nasıl kemikleşmiş birer yapı haline geldiği işlenmiştir. Ayrı-ca romanlarda güçlü kültürlerin ve dinlerin bulunduğu Orta Doğu bölgesinde bu az sayıdaki toplumların değer yargılarını günümüze kadar nasıl korudukları da anlatıl-mış, bölgedeki güçlü devletlerle yaşadıkları çatışmalara da yer verilmiştir. Bu çalış-mada Türk romanında Yezîdî ve Zerdüşti inançlarının yansımaları ele alınmıştır.
Keywords : zerdüştilik, Yezidilik, roman