Kent - Bellek - Sanat Ekseninde Geçmişten Günümüze Erzurum’da Tiyatro

Authors : Bünyamin AYDEMİR

Pages : 707-728

Doi:10.22559/folklor.2410

View : 67 | Download : 77

Publication Date : 2023-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kent kimliği birçok etkenle birlikte kültür ve sanat dağarcığı gibi bileşenlerden de oluşur. Kuşkusuz kültür ve sanatın önemli alanlarından biri tiyatro etkinlikleridir. Çalışmayla tiyatro sanatının Erzurum’daki tarihi seyrine ışık tutmaya çalışılırken bu etkinliklerin kent kimliğindeki yeri ve işlevlerine dikkat çekmek ve dağınık olan bilgi ve yaşanmışlıkların bilimsel bir yayın ile literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Nitel-betimsel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada özellikle kentin Cumhuriyet dönemi tiyatro dağarcığı ele alınmış, Erzurum’daki tiyatro birikimi etkinlikler ve tiyatrocular üzerinden yansıtılmış, ana izlek ise kronolojik bir akışla meydana getirilmiştir. Özellikle son yüz yılın fotoğraflandığı çalışmada temel hedef olarak kentin sosyo-kültürel ve eğitim alanlarında tiyatronun etkilerine dikkat çekilmiş, dönemlerin oyun repertuarları dikkate alınarak kentin değişen seyirci profili üzerine değerlendirme ve çıkarımlarda bulunulmuştur. Bu noktada özel ve amatör tiyatro grupları ile resmi ve yarı resmi tiyatro kurumlarının yüzyıldır süregelen tiyatro etkinlikleri sayesinde Erzurum’un ülkenin en zengin tiyatro dağarcığına sahip kentlerinden biri olduğunu söylemek olasıdır. Kazım Karabekir’in kurduğu ilk modern anlayıştaki tiyatro grubu olan İbret Evi’nin oyunları ile 1930’larda kurulan Halkevlerinin tiyatro çalışmaları, akabinde 1980’e kadar süren yoğun özel – amatör tiyatro etkinlikleri ile kente yapılan çok sayıdaki turneler, son olarak da yine özel – amatör tiyatro grupları ile Erzurum Devlet Tiyatrosunun etkinlikleri Erzurum’un tiyatro birikiminin temel yapı taşlarındandır. Bunlar aynı zamanda geçmişin şimdi ile bağını kuran kent belleğinin temel dinamiklerindendir.
Keywords : kent kimliği, Erzurum, tiyatro, bellek, tiyatro tarihi