Geleneksel Çomakdağ Bez Bebeklerinin Tasarım Süreci

Authors : Nalan Okan Akın

Pages : 85-100

Doi:10.22559/folklor.2616

View : 229 | Download : 223

Publication Date : 2024-02-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Bez bebekler, eski dönemlerden bu yana yapılan figür oyuncaklardır. İlk yapım amacı kız çocuklarına oyuncak üretmektir. Ancak zaman içinde çocuklar hazır üretim oyuncak bebeklerle oynamaya başlamışlardır. Günümüzde bez bebekler turizm sektörü için üretilmektedirler. Oyuncak olmaktan uzaklaşarak süs eşyası şeklinde yapılıp satılmaktadırlar. Bu bez bebekler “geleneksel” ya da “folklorik” bebekler şeklinde ifade edilmektedirler. Ait oldukları yörenin geleneksel kıyafetlerini yansıtacak şekilde yapılmaktadırlar. Birçoğu hazır plastik bebeklere yöresel kıyafet giydirilerek yapılmaktadır. Ancak bunlardan Kapadokya ve Çomakdağ bebekleri, bebeğin ana gövdesinin de geleneksel olarak yapıldığı bebeklerdir. Bunlardan Çomakdağ bebekleri sadece tekstil ürünleri kullanılarak yapılmaktadırlar. Dolayısıyla tam bir bez bebek özelliği göstermektedir. Yapım tekniği açısından da “sadece tekstil ürünleri kullanılarak yapılan” “çok parçalı” bez bebek şeklinde sınıflandırılmaktadır. Çomakdağ kültürel ve estetik değerlerinin bir sentezi olan “Çomakdağ Bez Bebekleri” literatürde “tasarım” olarak da yer bulmalıdır. Bu ba- kımdan çalışmada çizim ve fotoğraflarla tasarım süreçleri ortaya konulmuştur. Bu araştırma, geleneksel Çomakdağ bez bebeklerinin estetik ve kültürel değerlerine tasarım açısından dikkat çekmektedir. Aynı zamanda eğitim ortamlarında da kültürel değerler öğretimi, estetik algı ve tasarım bilinci yaratma açısından kullanılabilir bir ürün olduğuna yönelik önerilerde bulunulmaktadır.
Keywords : gelenek, kültür, bez bebek, tasarım, estetik