Azerbaycan Atasözlerinde Aile ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri

Authors : İlkin Gulusoy

Pages : 487-508

Doi:10.22559/folklor.2638

View : 100 | Download : 114

Publication Date : 2024-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Azerbaycan atasözleri, Azerbaycan halkının tarihini yansıtarak aile kuruluşu, evlilik, sorumluluk, aile ve aile bireyleri arasındaki ilişkiler, toplumsal cinsiyet rolleri gibi konularda önemli bilgiler sunmaktadır. Bu özlü sözler, aile içindeki rol ve ilişkileri detaylı bir şekilde yansıtarak toplumdaki kültürel değerleri ve normları ifade etmektedir. Özellikle aile değerlerinin toplum için taşıdığı önemi vurgulayan atasözlerinde kadın ve erkek rolleri, evlilik süreçleri, çocuk yetiştirme ve kardeşler arasındaki ilişkiler ele alınarak toplumun sosyal normlarına dikkat çekilmektedir. Aile kavramıyla ilgili Azerbaycan atasözleri, aile içindeki ilişkilerden, aile bireyleri arasındaki görev ve sorumluluklara, baba-oğul, anne-kız, anne-oğul, üvey anne, çocuk bakımı, kardeşler arasındaki ilişkilere kadar geniş bir yelpazede bilgiler içermektedir. Bu çalışmada Türk kültüründe atasözü ve aile kavramı ile ilgili bilgilere yer verildikten sonra “Atalar Sözü” (2004) ve “Atalar Sözü, Elin Gözü” (2005) adlı kitaplarda aile kavramı ile ilgili Azerbaycan atasözleri Türkiye Türkçesine aktarılarak anlamsal açıdan incelenmiştir. Bu atasözlerinde aile ve aile üyelerinin rolleri ve üyeler arasındaki toplumsal cinsiyet ilişkilerinin görünümleri üzerinde durdum. Aile birliğinin toplum için taşıdığı önemi vurgulayan atasözlerinin; anne, baba, kız-erkek çocuk/kardeşler arasındaki ilişkileri olumlu ve olumsuz roller çerçevesinde ele alarak ailenin korumasını öncelediğini ortaya koydum.
Keywords : Azerbaycan atasözleri, aile, kadın, erkek, rol