Ercüment Ekrem Talu’nun Eserlerinde Kozmopolitanizm ve Toplumsal Hayattaki Tezahürleri

Authors : Ahmet Evis

Pages : 367-390

Doi:10.22559/folklor.4884

View : 90 | Download : 63

Publication Date : 2025-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat Dönemi’nin önemli sanatçılarından Recaizade Mahmut Ekrem’in oğlu olan Ercüment Ekrem Talu (1888-1956); gazeteci, yazar, şair ve düşünce adamı kimlikleriyle Türk edebiyatı tarihi içinde dikkate değer bir yere sahiptir. Cumhuriyet öncesi ve sonrasında aktif şekilde kalem oynatan Talu, Milli Mücadele’yi destekleyen ve yeni rejimin ilanıyla dönemin genel politikalarına uygun eserler veren milliyetçi ve inkılapçı bir duruş sergiler. Toplumsal içerikli eserlerinde Türk toplumunu sosyokültürel yönden realist bir içerikle bütünlüklü olarak ve derinlemesine işler. Bu noktada her iki dönemde de toplumsal yapıdaki ticari, kültürel ve siyasi atmosfere yön veren kişileri kozmopolit bir bakış açısıyla ve olabildiğince gerçekçi, tarafsız şekilde eserlerine konu eder. Kişi kadrosunda çoğu tip özelliği taşıyan yabancı uyruklu kişiler, eserlerin muhtevasına göre bazen karşıt güç bazen de yapıcı yönleriyle karakterize edilirler. Bu çalışmanın amacı, kozmopolitanizm kuramı etrafında Talu’nun muhtelif eserlerini sosyolojik ve edebî değişkenler bağlamında anlamlandırmaktır. Çalışmada yöntem olarak metin merkezli okumalara odaklandım ve dönemin sosyokültürel yapısıyla mukayese gerekliliği nedeniyle yer yer sosyolojik ve tarihî verilerden de faydalandım. Yapılan tahliller neticesinde toplumun kozmopolit yapısını oluşturan yaygın yahut etnik grupların genellikle benzer özellikler gösteren tiplerden oluştuğu ve daha çok ticaret, kölelik/hizmet, sağlık, politika gibi alanlarda boy göstererek eserlerin kurgusal ve tematik yapısına yön verdiği anlaşılmıştır.
Keywords : Ercüment Ekrem Talu, kozmopolitanizm, toplumsal hayat, edebiyat, modernleşme