Endülüslü Arap Dili Âlimi eş-Şelevbîn ve et-Tevtie Adlı Eserinde İstişhâd Metodu

Authors : Abdulhakim Erdoğan, Mehmet Nafi Arslan

Pages : 183-197

Doi:10.61960/fikriyat.1576293

View : 31 | Download : 51

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Endülüslü Arap dili alimi eş-Şelevbîn’in hayatı ve ilmî katkılarını, özellikle de onun ünlü eseri et-Tevtie’yi incelemektedir. 12. yüzyılda İsbiliye’de (Sevilla) doğan eş-Şelevbîn, Arap dilbilimi, özellikle nahiv (sözdizimi) alanında özgün katkılarda bulunmuştur. Çalışmanın temel amacı, eş-Şelevbîn’in et-Tevtie adlı eserinde kullandığı istişhad yöntemini analiz etmektir. Bu yöntem, nahiv kurallarını Kur’an ayetleri, hadisler, şiirler ve Arap atasözleri ile destekleyerek açıklamayı içermektedir. Eş-Şelevbîn, bu yöntemi ustalıkla kullanarak nahiv kurallarını basit ve anlaşılır bir şekilde sunmayı başarmıştır. Çalışmada öncelikle, eş-Şelevbîn’in hayatı, hocaları, öğrencileri, ilmî etkisi ve eserleri ele alınmaktadır. Daha sonra ise et-Tevtie adlı eserde istişhad yönteminin nasıl uygulandığı derinlemesine incelenmektedir. Araştırmanın sonuçları, eş-Şelevbîn’in et-Tevtie eserinin nahiv ilminde sade ve anlaşılır bir yöntem sunduğunu göstermektedir. Eser, diğer dönemin gramer kitaplarının aksine, gereksiz detaylardan kaçınıp öğrencilerin ihtiyacına uygun, kolay anlaşılır bir yapı sunmaktadır. Eş-Şelevbîn’in bu eserinin, Arap dilbilimi çalışmalarında önemli bir referans noktası olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords : Arap Dili ve Belagatı, Nahiv, Şelevbîn, et-Tevtie