CHP Parti Müfettişi Malatya Milletvekili Hikmet Fırat`ın Teftiş Raporuna Göre Siirt 1948

Authors : Burhan Dinçer

Pages : 163-182

Doi:10.61960/fikriyat.1593399

View : 95 | Download : 87

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk siyasi tarihinde önemli bir yere sahip olan Cumhuriyet Halk Partisi, 1923 yılında kabul ettiği parti nizamnamesiyle, parti teşkilatlarını gözetim ve kontrol altında tutmak ve faaliyetlerini denetlemek amacıyla “Parti Müfettişliği” sistemini teşkil etmiştir. İktidarın yereldeki gözü ve kulağı olan parti müfettişlerine zamanla geniş yetkiler verilmiş ve teftiş bölgelerinin sayısı arttırılmıştır. Müfettişler, görev bölgelerinde bulunduğu süre boyunca gözlem ve tespitlerine dayanarak muhtelif konularda hazırlamış oldukları raporları belli aralıklarla CHP Genel Sekreterliği’ne göndermişlerdir. Genel Sekreterlik tarafından incelenen bu raporlar, konularına göre ilgili bürolara gönderilmiştir. Raporlardan elde edilen bilgiler doğrultusunda da bölgeye yönelik politikalar uygulanmıştır. Parti müfettişlerinin hakkında ayrıntılı rapor hazırladığı vilayetlerden biri de Siirt’tir. 1948 yılında CHP tarafından Siirt müfettişi olarak görevlendirilen Hikmet Fırat, Siirt vilayetini teftiş ederek, bölge hakkında hazırladığı raporunu CHP Genel Sekreterliği’ne sunmuştur. Söz konusu raporda, Siirt ile ilgili ayrıntılı bilgiler yer almıştır. Bu çalışmada, CHP Parti Müfettişi Hikmet Fırat’ın Siirt hakkında hazırlamış olduğu rapor esas alınarak, CHP’nin Siirt parti teşkilatının durumu, parti ile halk arasındaki ilişkiler, Halkevi ve halkodalarının faaliyetleri, emniyet ve asayiş, ekonomi, eğitim, sağlık, ulaşım, nüfus ve imar faaliyetleri hakkında bilgi vermek amaçlanmaktadır. Çalışmada, nitel veri toplama yönteminden doküman incelenmesinden yararlanılmıştır. Çalışmanın ana kaynağını Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi oluşturmakla birlikte konuyla ilgili yayınlanmış telif eserlerden de faydalanılmıştır.
Keywords : CHP, Parti Müfettişliği, Siirt, Teftiş, Rapor.