KAZAK BOZKIRINDA BAŞKALDIRI VE İSYANIN SESİ: AHMET BAYTURSINULI

Authors : Nergis BİRAY

Pages : 1-14

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2015-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yazıda, Kazak Türklerinin 20. yüzyıl başlarında yetiştirdiği aydınlardan Ahmet Baytursınulı’nın hayatı, Çarlık Rusyasının Kazak halkına yapmış olduğu baskılara karşı çıkması, bu konuda isyan ve başkaldırma kelimelerinin anlamına yüklediği “uyanmak, uyandırmak” kavramları ele alınacaktır. Baytursınulı’nın haksızlık ve hataları eleştirmesi, dolaylı anlatımla insanî değerleri şiirlerinde işlemesi, aydınlanmacılığı ve halkı uyandırma gayreti değerlendirilecektir. Baytursınulı, Kazak Türklerinin 20. yüzyıl başlarında yetiştirdiği önemli aydınlardan birisidir. O eğitimci, dilci, şair, yazar, fikir ve siyaset adamı olarak çok yönlü çalışmalarıyla Kazak Türklerinin aydınlanmasında önemli bir yere sahiptir. Baytursınulı, Çarlık Rusyası’nın Kazak halkına yapmış olduğu baskılara karşı çıkar. Sadece Ruslara değil basiretsiz ve dalkavuk Kazaklara da başkaldırır. Baytursınulı, sistemin eleştirilemediği yıllarda sistemi de, haksızlık ve hataları da eleştirmiş, bu konuları sembollerle ifade edebilmesinin yanında insanî değerleri şiirlerinde işleyerek dolaylı yoldan da anlatmıştır. Ele alınacak bazı şiirlerinde onun aydınlanmacılığının yanı sıra isyanlarını, halkı uyandırma gayretini, sistem karşısındaki açık tavrını görürüz.
Keywords : Kazak Türkleri, Ahmet Baytursınulı, başkaldırı, isyan, aydınlanma, uyanma