AYDININ HALKLA İMTİHANI: ZİYA GÖKALP’İN “HALKA DOĞRU” DÜSTURU BAĞLAMINDA CUMHURİYET’İN İLK ÇEYREĞİNDE TÜRK ROMANINDA İDEALİST ÖĞRETMEN TİPLERİ

Authors : Canan SEVİNÇ

Pages : 127-163

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2012-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Cumhuriyet’in ilk çeyreğinde yazılan romanlardaki Anadolu’yu aydınlatmayı kendilerine amaç edinen idealist öğretmen tipleri, Ziya Gökalp’in “Halka Doğru” düsturu açısından ele alınacaktır. Şöyle ki; Cumhuriyet’in ilk çeyreğinde, Millî Mücadelede Misak-ı Millî olarak sınırlandırılmış Anadolu topraklarıyla savaşa tüm gücüyle destek veren Anadolu halkı merkeze alınarak Anadolu hassasiyeti önem kazanır. Dönem romancıları da başta “Halkçılık” olmak üzere Cumhuriyet ilkeleri doğrultusunda Anadolu’yu tüm sorunlarıyla romana konu ederler. Anadolu’ya ve halka doğru bu yönelişte, Ziya Gökalp’in çerçevesini çizdiği “Halka Doğru” tezi de etkilidir. Gökalp, halka doğru gitmesi gereken aydınların tamamiyle halka doğru gitmiş olmak için halkın içinde yaşayarak, ondan millî kültürü tamamiyle almaları lâzım geldiğini; bunun için de Türkçü gençlerin öğretmenlikle köylere gitmesi gerektiğini belirtir. Dolayısıyla dönem romancılarının, eserlerinde, Anadolu halkına doğru gitme misyonuyla donattıkları ilk meslek grubu öğretmenlerdir. Bu bağlamda; Çalıkuşu insert ignore into journalissuearticles values(1922);, Yakılacak Kitab insert ignore into journalissuearticles values(1928);, Yeşil Gece insert ignore into journalissuearticles values(1928);, Acımak insert ignore into journalissuearticles values(1928);, Vurun Kahpeye insert ignore into journalissuearticles values(1926);; öğretmen tipleri işleyen romanlardır
Keywords : aydın, Ziya Gökalp, Halka Doğru, Cumhuriyet, öğretmen