KANAT KAK-(MAK) BİRLEŞİK FİİLİNİN KÖKENİ ÜZERİNE
Authors : Hüseyin YILDIZ
Pages : 71-92
View : 16 | Download : 7
Publication Date : 2018-12-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Türkçe kanat kelimesinin izlerine, Köktürkçe dışında tarihî ve çağdaş hemen hemen tüm Türk lehçelerinde rastlanabilmektedir. Eren çağdaş diyalektlerde ‘balık kanadı, yüzgeç’ olarak kullanılan kanar biçimiyle kanat arasındaki benzerlikten bahseder. Rásonyi Nagy ‘insert ignore into journalissuearticles values(bir şeye); asmak’ anlamındaki Teleütçe kana- kökünden geldiğini dile getirmiş; Ramstedt, ‘kanatların büyük tüyleri’ anlamına gelen Moğolca kana biçimiyle karşılaştırmıştır. Kelimenin etimolojisi hakkındaki görüşlerin geneli Moğolca kana kelimesine {+t} çokluk eki getirilmesi yönündedir. Türk dilinin tarihî ve çağdaş lehçeleri tarandığında kanat kelimesinin çırp-insert ignore into journalissuearticles values(mak);, ur-insert ignore into journalissuearticles values(mak);/vur-insert ignore into journalissuearticles values(mak); ve kak-insert ignore into journalissuearticles values(mak); fiilleriyle birlikte kullanıldığı dikkat çekmektedir. Bahsi geçen birleşik fiil Türkiye Türkçesinde kanat çırp-insert ignore into journalissuearticles values(mak); şeklinde karşılık bulduğu için, Türkiye’deki iştikaklı kelime çalışmalarında yer bulmamıştır. Kelimenin etimolojisi hakkında Moğolca kana kelimesinin Eski Türkçe çokluk eki {+t} ile türediği görüşünden hareketle başka bir görüş daha ileri sürülebilir. Bize göre kanat kak-insert ignore into journalissuearticles values(mak); fiili iştikaklı birleşik fiillerin ikinci grubuna girmekte olup ortak bir köke dayanmaktadır: kanat kak-.Keywords : Türkçe, Moğolca, kanat, iştikaklı fiiller, etimoloji