Türkçe Ünlülerin İtki Etkilerinin Saptanmasına Yönelik Bir Düzenek Geliştirilmesi

Authors : Güven MENGÜ, Yusuf KEMALOĞLU

Pages : 57-70

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ünlülerinin sesletimiyle oluşan hava akımının basınç etkisini görünür/ölçülebilir kılan yeni bir yöntem geliştirmek için planlanan çalışmamızda; bir erkek denek, ultrasonik soğuk buhar makinası ve yeşil lazer işaretleyici ile hazırlanan deney ortamında Çağdaş Türkiye Türkçesi insert ignore into journalissuearticles values(ÇTT);’nin sekiz ünlüsünü insert ignore into journalissuearticles values(a, e, ı, i o, ö, u, ü); üretmiş ve lazer ışının ssoğuk su buharı ortamındaki hareketi cep telefonuyla kaydedilip itilme mesafesi, süresi, gecikmesi ve hızı incelenmiştir. Sonuçlar ünlüler arasındaki farkların tutarlığını göstermiş; /a/ ve /i/ en az insert ignore into journalissuearticles values(<10cm);, /u/ ve /ü/ ise en fazla insert ignore into journalissuearticles values(15cm<); itilme oluşturmuştur. İtilme mesafesi; sesletim süresi, Jitter, Shimmer ve Harmonik Gürültü Oranı insert ignore into journalissuearticles values(HNR); ile ilişkili olup tek açıklayıcı değişkeniolarak HNR bulunmuştur. Bulgularımız, literatüre uyumlu olarak, alt ve üst dudağın öne uzatılmasıyla üretilen yuvarlak ünlülerin daha fazla hava akımı yarattığını göstermektedir. Deney dizaynının geliştirilmesi ile hem ÇTT’nin solunum yolu hastalıklarında parçacık yayma derecesine yönelik çalışmalar yapılabilecek hem de konuşmanın parça ve parçalarüstü özelliklerinin akustik tanımlanmasında yeni değişkenler elde edilmiş olacaktır.
Keywords : Çağdaş Türkiye Türkçesi, konuşma, konuşma akustiği, ses, COVID 19, aerosoller